Ustav iz 1974. godine - početak kraja
Tada je u Skupštini SFRЈ proglašen Ustav za koji je rečeno da je "nova etapa u razvijanju jugoslovenskog socijalističkog samoupravljanja".
Tada je SFRЈ konfederalizovana, a Srbija dezintegrisana, pretvaranjem njenih pokrajina Kosova i Metohije i Vojvodine u svojevrsne "države u državi".
Taj ustav umnogome je omogućio razbijanje prethodne Јugoslavije, početkom devedesetih godina 20. vijeka.
Prvih trideset godina svog postojanja, Јugoslavija je bila prilično ili umjereno centralizovana federacija. Posljednju deceniju i po, ona je bila federacija sa snažno prisutnim konfederalnim obilježjima.
Ustavni stručnjaci saglasni su da su konfederalni elementi bili prisutniji u političkom životu nego u Ustavu.
Oni su se ispoljavali i tamo gdje ih Ustav nije propisivao, jer su republičke i pokrajinske političke elite nastojale da sve odluke budu donošene konsenzusom, čak i onda kada to Ustav nije propisivao.
"Federiranje federacije", kako su ga nazvali pravnici, odnosno njeno konfederalizovanje, išlo je ukorak sa federalizovanjem Saveza komunista Јugoslavije, koje je dovršeno na Devetom kongresu 1969. godine na Brionima, kada je smijenjen Aleksandar Ranković.
Najviše kontroverzi i istorijskih posljedica proisteklo je iz odredaba Ustava o državnom uređenju SFRЈ, što je devedesetih godina prošlog vijeka korišteno kao pravni osnov za proces raspada zemlje.
Ustav SFRЈ dao je tadašnjim jugoslovenskim republikama, a posebno pokrajinama unutar SR Srbije - Vojvodini i Kosovu i Metohiji, široka prava i ovlaštenja.
Pokrajine su imale svoja državna i partijska predsjedništva. Njihova teritorija nije se mogla mijenjati bez odluke pokrajinske Skupštine, a pokrajinske vlasti imale su čak pravo veta na odluke vlasti u Srbiji.
Јosip Broz Tito, predsjednik SFRЈ, proglašen je za doživotnog predsjednika Јugoslavije i njegovo ime je ušlo u tekst Ustava.
Tokom javne diskusije o predloženim promjenama Ustava, profesor beogradskog Pravnog fakulteta Mihailo Đurić osuđen je na kaznu zatvora nakon objave održanog govora u kojem se protivio sprovođenju planiranih ustavnih promjena.
Ističući da Јugoslavija postaje samo geografski pojam, na čijem se tlu pod maskom dosljednog razvijanja ravnopravnosti između naroda uspostavlja nekoliko nezavisnih, čak i međusobno suprotstavljenih nacionalnih država, Đurić je upozorio da ta ustavna promjena ne samo što iz osnova mijenja karakter dosadašnje državne zajednice jugoslovenskih naroda, već i odbacuje samu ideju jedne takve državne zajednice.
Đurić je tada naveo: "Ukoliko nešto još od Јugoslavije ostane, to je samo zato da bismo u sledećoj fazi promene imali šta da privedemo kraju".
Njegove riječi obistinile su se tokom raspada zemlje, kada su se separatističke republike pozivala upravo na ustavna rješenja iz 1974. godine.