U Krekovima sutra obilježavanje ustanaka u Hercegovini
Vršilac dužnosti pomoćnika ministra rada i boračko-invalidske zaštite Republike Srpske Radomir Graonić rekao je da je Prva Nevesinjska puška podignuta 1875. godine u okolini Nevesinja protiv turskog osvajača.
Graonić je naveo da je ovaj ustanak bio vezan za borbu za oslobođenje srpskog naroda Hercegovine i imao je velike posljedice u istorijskom smislu za cio Balkan, a doveo je do velike istočne krize.
- Rezultat tog ustanka bio je Berlinski kongres 1878. godine, kojim su Srbija i Crna Gora dobile nezavisnost, dok je BiH potpala pod okupaciju Austrougarske - rekao je Graonić na konferenciji za novinare u Banjaluci.
On je naveo da je povod za Drugu Nevesinjsku pušku bio donošenje Zakona o vojnoj obavezi, koji je obavezivao sve Srbe, odnosno sve žitelje Austrougarske da služe u njenoj vojsci.
"Sam ustanak zvani `Uloški ustanak` počeo je u Nevesinju u jednom srezu, kada je oko 1.000 naoružanih ustanika napalo žandarmerijsku stanicu u mjestu Ulog 10. i 11. januara 1882. godine. Ustanici su zauzeli stanicu, oslobodili Ulog i formirali prve ustaničke vlasti", rekao je Graonić.
Graonić je rekao da je Austrougarska krajem februara 1882. godine sa snagama koje su brojale 17.400 vojnika savladala ustanike koji su prebjegli u Crnu Goru.
Treća Nevesinjska-antifašistička puška, istakao je Graonić, nastala je kao rezultat činjenice da je padom Kraljevine Јugoslavije područje Hercegovine potpalo pod teritorijalne ingerenciju NDH, koja je svojom genocidnom politikom krenula u represiju nad Srbima.
- Vrlo brzo su svi viđeniji Srbi na prevaru hapšeni, ubijeni i bačeni u hercegovačke jame - naveo je Graonić.
Graonić je istakao da su prvi masovni zločin u Hercegovini ustaše počinile 2. juna 1941. godine, u selu Udrežnju, kada su na svirep način ubile 27 civila.
- Sutradan su ustaše krenule da ponove zločin u selu Drežnju, ali ih je tamo dočekao samoorganizovan srpski narod, oko 40 ustanika pod vođstvom podoficira Vojske Kraljevine Јugoslavije Obrena Ivkovića, te su ih rastjerali - rekao je Graonić i naglasio da je ovaj okršaj imao veliki odjek i doprinio buđenju sveopšteg narodnog ustanka protiv ustaškog režima u Hercegovini.
Za Nevesinje je, kaže on, važno angažovanje u odbrambeno-otadžbinskom ratu gdje su u prvoj mitrovdanskoj ofanzivi potučene snage Hrvatske vojske, a u drugoj snage takozvane Armije BiH, zbog čega je Nevesinjska brigada odlkovana Ordenom Obilića - najvišim vojnim odlikovanjem u Srpskoj.
Graonić je naveo da će obilježavanje ustanaka biti organizovano uz uvažavanje mjera Republičkog štaba za vanredne situacije, prije svih u smislu ograničenja broja lica, odnosno zabrane okupljanje više od 50 lica.
- Programom je predviđeno da u 11.00 časova u selu Krekovi kod spomen-obilježja bude služen parastos i položeni vijenci i cvijeće za sve stradale učesnike ustanaka u Hercegovini. Imamo potvrdu da će obilježavanju prisustvovati predsjednik Srpske Željka Cvijanović i ostali zvaničnici - rekao je Graonić.
On je naveo da će skupu prisustvovati i predstavnici grada Trebinja, opština Nevesinje, Gacko, Istočni Mostar, Bileća, Kalinovik, Ljubinje, Berkovići, te delegacija Trećeg pješadijskog /Republika Srpska/ puka, kao i predstavnici nevladinih organizacija proisteklih iz odbrambeno-otadžbinskog rata.
Skup organizuje Odbor Vlade Republike Srpske za njegovanje tradicije oslobodilačkih ratova.
Konferenciji za novinare je prisustvovao i savjetnik ministra rada i boračko-invalidske zaštite general Milan Torbica.