Odvikavanje od pušenja sve teže
Od kada su proizvođači duvana, kao odgovor na nove i efikasne lijekove za odvikavanje od pušenja, u cigarete ubacili nove i jače hemikalije, sve je teže osloboditi se ove zavisnosti, koja je prema riječima stručnjaka, postala jednaka heroinskoj.
Do prije 10 godina, ostaviti cigarete je bilo mnogo lakše, a čak 15 odsto pušača je bez ikakvih problema moglo da prestane da puši. Zavisnost je sada znatno jača, a apstinencijalna kriza teža. I pored mnogobrojnih kampanja protiv pušenja i zabrana pušenja, broj pušača je u porastu.
Prema riječima primarijusa dr Petra Borovića, predsjednika Saveza Srbije protiv pušenja, zavisnost od nikotina brzo nastaje i održava se poslije svakog udahnutog dima.
- U mozgu se nalaze nikotinski receptori koji imaju potrebu za nikotinom na svakih 20 minuta. Kada dobiju dozu nikotina oni stimulišu nervne ćelije da luče jake opijate, kao što je dopamin, koji vještački izaziva osjećaj opuštenosti i blagog zadovoljstva.
Zato sada nekadašnje taktike za odvikavanje od pušenja nemaju mnogo efekta. Na primjer, pušenjem većeg broja cigareta uzastopno, kako bi se razvilo gađenje prema pušenju, čemu mnogi pušači pribjegavaju, može biti veoma opasno, jer velika količina nikotina koja se u kratkom vremenskom periodu udahne može da prouzrokuje ozbiljne zdravstvene probleme.
S druge strane, metoda koja podrazumijeva postepeno smanjivanje broja popušenih cigareta dnevno takođe se nije pokazala djelotvornom, jer se tokom perioda produžava agonija pušača. Uzimanje antidepresiva, kao najradikalnija metoda odvikavanja, takođe može da izazove niz komplikacija.
Metode za odvikavanje od pušenja uz korišćenje lijekova mogu se podijeliti na nenikotinske i nikotinske. Primjenom nikotinske metode (lijekovi, odnosno pomoćna ljekovita sredstva i pomagala koja u sebi sadrže nikotin u bilo kojoj koncentraciji) u procesu odvikavanja od pušenja, broj receptora za nikotin se ne smanjuje, već se praktično samo "zadovoljavaju", čime se, takoreći, održavaju u životu. Primjenom ovih proizvoda pušač u trenutku želje za cigaretom unosi u organizam izvjesnu količinu nikotina koju bi inače unio pušenjem cigareta, zbog čega se prednost daje nenikotinskim metodama.
- Na tržištu postoje registrovani preparati, u slobodnoj prodaji, koji sadrže biljne supstance, kao što je citizin iz biljke "zlatna kiša". Citizin se vezuje za nikotinske receptore i daje isti osjećaj relaksacije i zadovoljstva kao i nikotin iz cigarete, ali istovremeno ne održava broj nikotinskih receptora u mozgu, već ih smanjuje. Nije toksičan i ne stvara zavisnost. Već za tri do pet dana gubi se želja za cigaretom, s tim što je neophodno terapiju nastaviti dok se ne popije cijela kutija - objašnjava dr Borović.
Mnogobrojne studije pokazale da je citizin superiorniji u procesu odvikavanja od pušenja, kako u odnosu na placebo, tako i u odnosu na nikotinsku supstitucionu terapiju. Cijena terapije citizinom nekoliko puta je niža u poređenju sa drugim proizvodima koji se koriste za odvikavanje od pušenja.