Želudac se nadima zbog manjka kiseline

Poslije obilnog, začinjenog i masnog obroka mogu da se jave problemi sa pojačanim lučenjem kiseline, što je normalna reakcija organizma na pretrpavanje želuca. Iako želudačnu kiselinu mnogi doživljavaju kao tegobu, ona je neophodna za varenje hrane uopšte, a nezamjenljiva je u preradi proteina. Proizvode je ćelije kojima je obložen želudac.

Međutim, sa godinama postepeno se smanjuje proizvodnja hlorovodnične kiseline. Zbog toga gotovo oko 75 odsto ljudi starijih od 50 godina ima problema sa varenjem hrane koja sadrži proteine. Zbog toga, mahom, izbacuju meso sa menija.

Smanjeno lučenje želudačne kiseline često se ispoljava kao osjećaj punoće i težine u želucu poslije jela, nadimanje s pojavom simptoma koji su slični onima koji se javljaju kod povećanog lučenja kiseline. Upravo zbog toga, napominju stručnjaci, pacijenti ne treba sami da donose zaključke o prirodi svojih tegoba.

Želudačna kiselina ima značajnu ulogu i u uništavanju hranom unesenih bakterija, pa kod njenog nedostatka može doći do poremećaja sastava bakterija u crijevima, kada se povećava broj "loših", a smanjuje broj korisnih bakterija i javljaju se, u prvom redu, prolivi.

- Smanjeno lučenje je u praksi rjeđe od normalne ili prekomjerne proizvodnje kiseline - kaže profesor dr Nikola Milinić, načelnik Odeljenja gastroenterohepatologije KBC "Bežanijska kosa".

- Može da se javi uslijed nekih oboljenja, na primjer atrofičnog gastritisa, oboljenja u kome zbog zapaljenja sluznice želuca dolazi do njenog stanjenja, pa više nije u stanju da proizvodi kiselinu, ili zbog upotrebe nekih lijekova. Posebno se misli na lijekove koji sprečavaju lučenje kiseline, a koje pacijenti često samoinicijativno uzimaju misleći da imaju višak kiseline. Tu često dolazi do pogrešne procjene pacijenata i može se, uslijed uzimanja pogrešnog lijeka ispoljiti ovaj poremećaj, zbog čega je važno uvijek konsultovati svog ljekara u domu zdravlja - kaže dr Milinić.

Dijagnoza smanjenog lučenja želudačne kiseline utvrđuje se otkrivanjem uzroka koji su do toga doveli, biopsijom sluzokože želuca, određivanjem iz krvi antitijela na sopstvenu želudačnu sluznicu, određivanjem prisustva helikobakter pilori. Liječenje zavisi od uzroka koji je doveo do smanjenog lučenja kiseline, a odluku o načinu liječenja treba da donese gastroenterolog.

Atrofični gastritis nastaje uslijed poremećaja imunskog sistema u kom organizam stvara antitijela koja napadaju ćelije sopstvenog želuca, uslijed čega se njegova sluzokoža istanjuje, ne može da luči dovoljno kiseline. To dovodi do nemogućnosti upijanja vitamina B12, gvožđa i nekih drugih sastojaka hrane, kao i nekih lijekova, što problem čini još težim.

- Bakterija helikobakter pilori, takođe može dovesti do pojave atrofičnog gastritisa, što može dalje voditi u pojavu metaplazije (sluzokoža želuca poprima izgled sluzokože tankog crijeva), potom displazije (promjena karaktera ćelija, javljaju se nezrele ćelije i njen težak oblik se smatra prekanceroznim stanjem), da bi, u kasnijoj fazi moglo doći i do pojave raka želuca - napominje dr Milinić.

- Važno je napomenuti da helikobakter pilori može izazvati pojačano, ali i smanjeno lučenje želudačne kiseline, pa uništavanje ove bakterije može imati različite rezultate kod različitih pacijenata. Kod nekih nastupi smanjenje, a kod drugih povećanje lučenja kiseline - kaže dr Milinić.