EK:U Hrvatskoj pretjerano povoljno prijevremeno penzionisanje
To je jedna od šest mjera i ciljeva koje Hrvatska treba da ostvari u ovoj i sljedećoj godini, u okviru preporuka EK povodom nacionalnog programa reformi, prenio je sajt Sibiz.
Komisija smatra da Hrvatska ima "pretjerano povoljan sistem prijevremenog penzionisanja za određena zanimanja", kao i "niz penzionih programa prema posebnim propisima".
Smatra se da je prijevremeno penzionisanje značajno doprinijelo negativnom razvoju odnosa na hrvatskom tržištu rada, čija je aktivnost gotovo najniža u poređenju s ostalim članicama EU.
Stopa aktivnosti radno sposobnog stanovništva starosti od 15 do 64 godine u Hrvatskoj iznosi 66 odsto, a od svih članica EU nešto nižu stopu imaju samo Italija i Rumunija.
Od radno sposobnog stanovništva u starosnoj grupi od 50 do 64 godine na tržište rada je uključeno tek 52,5 odsto osoba, dakle tek svaki drugi.
Preporuka je uzela u obzir i najnovije demografske projekcije EK prema kojima će se u Hrvatskoj do 2060. smanjiti radno sposobno stanovništvo za 10,4 odsto, dok će udio stanovništva starijeg od 65 godina drastično porasti, sa 18,3 odsto do 29,6 odsto a onog preko 80 godina sa 4,4 odsto na 11,1 odsto.
Raširenost prijevremenog penzionisanja u Hrvatskoj pokazuje i kratak radni vijek. Prema poslednjim podacima Evrostata prosječni radni vijek u Hrvatskoj iznosio je 31 godinu, najmanje poslije Mađarske i Italije, daleko od Islanda (45,6), Švajcarske (41,9), Švedske (40,5), Holandije (39,8) ili Norveške (39,5).
Isto tako, prema podacima Evropske komisije, u Hrvatskoj je oko 33 odsto penzionera mlađe od 65 godina, što je svrstava među članice EU s najvećim udjelom (najmanji od 17 odsto ima Slovačka).
Kako prijevremeno penzionisanje omogućava raniji odlazak u penziju od zakonskog u određenoj starosnoj granici, i tu postoje razlike među zemljama: u Hrvatskoj je ta granica 60 godina za muškarce i 55,8 godina za žene, čime se Hrvatska opet izdvaja među članicama EU.
Prema podacima EK, tek sedam članica ima niži prag za prijevremeno penzionisanje, dok pet članica uopšte nema tu mogućnost (Holandija, Mađarska, Bugarska, Poljska i Irska).
Odnos osoba u statusu prijevremenog penzionera i ukupnog broja novih korisnika penzija u Hrvatskoj se poslednjih godina kretao na prosečnom nivou od visokih 31 odsto.