Grčka kriza - vjetar u leđa Marijanu Rahoju

Rahoj nije mnogo aktivan u pokušajima rješavanja eskalirajućeg sukoba između Atine i njenih međunarodnih povjerilaca, ali zato kod kuće neumorno šalje jednu istu poruku: "To smo mogli biti mi, ali nismo zahvaljujući potezima naše vlade", prenosi britanski list "Fajnenšel tajms".

Madrid je donio teške i nepopularne odluke u zenitu španske krize, podsjetio je Rahoj ove nedjelje u jednoj radio-emisiji, dodavši: "Kada vidimo šta se sada dešava drugima, moramo reći da su naši potezi vredjeli truda".

Ekonomska previranja u Grčkoj će, vjerovatno, pomoći Rahoju na dva važna načina: najprije, ponovo će političku debatu u Španiju preusmjeriti sa pitanja korupcije na ekonomiju, polje na kojem se premijer najsigurnije osjeća, navodi u analizi londonski list.

Kao drugo, muke sa kojima se Atina hvata u koštac pomažu da se učvrsti glavna poruka koju Madrid upućuje glasačima, a to je da nema alternative za mjere stroge štednje i strukturalne reforme koje Rahoj sprovodi kao odgovor na krizu.

Tokom prošle nedjelje, iz Španije i Grčke su, zapravo, stigle potpuno različite slike: samo par dana nakon što je Atina bila primorana da zatvori banke i otkaže isplatu duga od 1,5 milijardi evra Međunarodnom monetarnom fondu, španska vlada je ponovo iznijela svoje zvanične prognoze o privrednom rastu.

Rahoj je u četvrtak rekao da se ove godine očekuje rast španske ekonomije od 3,3 odsto, skoro dvostruko brži u poređenju sa godišnjim prosjekom evrozone, i obećao da će sprovesti planirano smanjenje poreza ranije nego što je predviđeno.

Pri tom, Španci naglo počinju ponovo da troše, a sve je očiglednije da među njima raste optimizam u pogledu ekonomske budućnosti zemlje, primećuje FT.

Investitori i analitičari su uvjereni da će grčka kriza - barem za sada - nanijeti samo marginalnu štetu Španiji i ostatku evrozone.

Tako Hose Fernandes-Albertos, politički analitičar u španskom istraživačkom institutu CSIC, smatra da je grčka kriza dobra izborna vijest za Rahoja i Narodnu partiju.

Oni sada, objašnjava ovaj ekspert, mogu da se okrenu španskim glasačima i kažu: "Vidite li šta se dešava kada na vlast dovedete neodgovorne stranke - imate loše rezultate".

Sličnog je mišljenja i Hose Ignasio Toreblanka, viši naučni savjetnik Evropskog savjeta za spoljne poslove, koji ukazuje da je Špancima jasno da je Grčka u haosu i da grčki premijer Aleksis Cipras ne vlada dobro situacijom.

- To Rahoju i Narodnoj partiji gotovo automatski ide na ruku. On (Rahoj) čak ništa ne mora ni da kaže, smatra Toreblanka.

S druge strane, za partiju Podemos, koja se protivi mjerama štednje, dešavanja u Grčkoj predstavljaju daleko više opasnost nego dobru priliku, ukazuje londonski list.

Osnovan tek prošle godine, Podemos je postao ključni igrač u španskoj politici, a ankete nagovještavaju da bi mogao da osvoji čak 20 odsto glasova, čime bi stekao značajan uticaj na formiranje naredne vlade, navodi FT i dodaje da poslovni lideri i investitori u Španiji žele vladu koja je i stabilna i sposobna da sprovede dalje socijalne i ekonomske reforme.

Blizak saveznik grčke ljevičarske Sirize, Podemos mnogo toga može da izgubi u narednim danima ili nedjeljama - kako zbog grčkog sunovrata tako i zbog produbljivanja ekonomske krize, upozorava se u analizi.

Lideri Podemosa se, međutim, ne daju zastrašiti te su ove nedjelje požurili da pruže podršku Sirizi, izdavši saopštenje u kojem čestitaju grčkoj vladi na "primjernom rukovođenju dužničkom krizom".

Analitičari kažu da će se vatrene pristalice Podemosa teško okrenuti protiv lidera ovog pokreta Pabla Iglesijasa kao rezultat grčkih nedaća.

Dugoročno, ova stranka bi mogla da proračuna da će je čvrst stav protiv stroge štednje staviti na pravu stranu podjele koja karakteriše evropske političke stavove.

Za sada, međutim, pružanje podrške grčkoj vladi koja grca u problemima vjerovatno će umanjiti privlačnost Podemosa španskim glasačima srednje klase, ocjenjuju španski analitičari.

Ako se izborni proračuni ostave po strani, smatraju oni, Podemos možda neće ni imati drugog izbora nego da stane čvsto uz svoje partnere jer bi, s obzirom na to koliko je dosad uložio u Sirizu, bilo suludo da se sada distancira od nje.