Gradnja HE na Morači između ekonomije i ekologije
Izvršna direktorica nevladine organizacije "Green Home” Nataša Kovačević saopštila je da Vlada treba da posluša glas civilnog društva i prihvati da je plan hidroelektrana na Morači “društveno, ekonomski i sa aspekta životne sredine neprihvatljiv”.
Ona tvrdi da je Evropska komisija u posljednjem izvještaju o napretku Crne Gore jasno navela da je prilikom investiranja u hidroenergiju potrebno osigurati da se procjena uticaja na životnu sredinu, zakonodavstvo o vodama i obaveze zaštite prirode poštuju.
“Posebno za zaštićena područja i područja od visoke prirodne vrijednosti koji mogu potencijalno postati dio NATURA 2000 mreže”.
Ocijenila je da je plan HE na Morači u direktnom sukobu sa tim zahtjevom, jer Skadarsko jezero i kanjon Morače ispunjavaju sve uslove da bude područje Natura 2000.
O tome, tvrdi, postoje brojni naučni radovi.
Ocijenila je da posljednji “hitni pozivi” Vladi da formira Komisiju za ocjenu potencijalih investitora za izgradnju četiri HE na Morači govore o isključenju javnosti iz daljeg toka razvoja kontroverznog projekta.
“Ne samo da se do sada niko iz Ministarstva ekonomije nije pojavio sa jasnim ekonomskim indikatorima o isplativosti ovog projekta, nego se uporno i bezočno sprovodi politika svršenog čina, u netransparentnom procesu koji traje još od 2007.
Iz vlade saopštavaju da je netačan navod ove NVO da Ministarstvo ekonomije pomenuti projekat vodi netransparentno. Јavnost je u kontinuitetu obavještavana o toku realizacije projekta HE na Morači i potpisanim memorandumima u toj oblasti sa više zainteresovanih investitora i zemalja, među kojima su i investitori iz zemalja članica EU.
Pomenuti memorandumi, između ostalog, predviđaju određene obaveze i Vlade i zainteresovanog investitora, kao što su pružanje svih neophodnih informacija zainteresovanoj strani za pripremu Predloga projekta, odnosno sprovođenje neophodnih terenskih ispitivanja od strane potencijalnog investitora, kako bi potvrdila postojeće studije u vezi sa projektom i pripremila tehničke i komercijalne predloge za njegovu realizaciju, a sve u skladu sa međunarodno priznatim standardima", navodi se u saopštenju Ministarstva ekonomije.
Paralelno sa aktueliziranjem vladinih planova za gradnju hidroelektrana na Morači, održan je kajakaški Balkan rivers. A, oglasio se i direktor Svjetskog fonda za zaštitu prirode - Adria, Martin Šolar koji je rekao da “najveću opasnost za Moraču predstavlja plan vlade koja na ovoj rijeci želi da izgradi četiri hidroelektrane“, te da bi se izgradnjom brana i akumulacija poplavila velika područja u gornjem toku rijeke što bi uticalo i na dotok vode u Skadarsko jezero.