VAŠINGTON POST:"SAD MORA TRAŽITI ISTINU O NEDЈELIMA NA KOSOVU"

Amerikanci bi trebali da se osjećaju izdani sadržajem izvještaja Savjeta Evrope o organizovanom kriminalu na Kosovu, državi koja postojanje duguje Sjedinjenim Državama. Izveštaj, koji je načinio švajcarski tužilac Dik Marti, sadrži navode da su kosovski lideri počinili užasne zločine i da su američki i evropski diplomati, kao i zvaničnici UN zatvarali oči nad tim nedjelima zarad "političke stabilnosti". Kosovski lideri su pokrenuli gadnu medijsku kampanju kako bi diskreditovali Martija i njegove nalaze, a prijetili su i "lovom na veštice" usmjerenim protiv Albanaca koji su pomogli istragu. Glas Vašingtona je sada potreban kako bi se zaustavilo podsticanje na pobunu protiv tog dokumenta na Kosovu i pažnja javnog mnenja usmjerila ka međunarodnoj istrazi i, ukoliko bude potrebno, optužnicama. Izvještaj je načinjen na osnovu izjava albanskih svedoka i "insajdera" kao i zapadnih obaveštajnih agencija i policija, a ne na osnovu dokumenata albanskih neprijatelja, Vlade Srbije. Nalazi govore o trgovini drogom i ženama. Uključuju navode o otmicama bezmalo 500 Srba, Albanaca i pripadnika ostalih zajednica, dovođenju žrtava otmica do tajnih zatvora u Albaniji, ubistvima skoro svih kidnapovanih, uključujući i one čiji su vitalni organi navodno prodati. U izvještaju se navodi da su se ta ubistva dogodila od sredine 1999. do sredine 2000. godine, nakon što je vazdušna kampanja NATO isterala srpske snage sa Kosova. U izveštaju se pominje premijer Hašim Tači, koji je godinama bio američki miljenik na Kosovu, kao i nekoliko njegovih bivših saboraca iz Oslobodilačke vojske Kosova. Vašington je bio svjestan otmica nekoliko sedmica pošto je NATO okupirao Kosovo u junu 1999. godine. Američki diplomati su brzo odgovorili na srpske apele za pomoć da se, preko komandanata OVK, otmice zaustave. Broj otmica je opao, ali nikada nije bilo ni reči o žrtvama. Kasnije, politička stabilnost na Kosovu postala je centralni prioritet za SAD i UN, koji su se uzdržavali od pokretanja istraga o tim otmicama. Prema albanskim izvorima, tokom proleća 2008. godine, pošto je bivša tužiteljka Haškog tribunala Karla del Ponte u memoarima pomenula ta ubistva i navela kredibilne tvrdnje o krađi organa - visoki američki diplomati su posavetovali Tačija i ostale kosovske lidere da ne čine ništa i čekaju da oluja prođe. Vlade Kosova i Albanije su, od tada, odbacivali bilo kakvu odgovornost. Martijev izvještaj se ne dotiče legitimiteta Kosova. Veliki broj, ako ne i većina, Albanaca zna za sve ovo ali su previše uplašeni da bi to javno rekli. Djelimičan razlog tome su korupcija i nasilje koji još uvek prevladavaju Kosovom, ali deo problema leži i u činjenici da su Tači i ostali lideri osudili izveštaj kao napad na suverenitet Kosova, albanski narod i nasleđe OVK. Na Božić, kosovski mediji izvijestili su da je Tači zaprijetio da će objaviti imena svih Albanaca koji su pomagali Martiju. U zemlji u kojoj svjedoke ubijaju kako bi ih ućutkali, Tačijeve reči mogle bi podstaći napade na pripadnike manjinskih zajednica, političke protivnike, novinare i strance. Opasnost od ovakvog razvoja situacije i dugoročna potreba da se ojača vladavina prava na Kosovu i u Albaniji zahtevaju Sjedinjene Države javno zauzmu čvrst stav i pokrenu ozbiljnu diplomatsku akciju iza zatvorenih vrata. SAD treba da ispitaju svaki detalj iz izveštaja Saveta Evrope i zatraže sastanak sa Martijem kako bi razgovarali o izvorima koje iz bezbednosnih razloga nije smeo da pomene. Ukoliko se pokaže da su dokazi i izvori kredibilni, SAD mora da se pridruži Evropskoj uniji u formiranju institucije koja je sposobna da sprovede istragu i, ukoliko bude potrebe, podigne optužnice. Ova institucija bi morala da bude u stanju da zaštiti svedoke. Vašington bi morao da zatraži od Kosova i Albanije da u potpunosti sarađuju. Ukoliko to ne učine, Amerika i njeni saveznici bi trebali da iskoriste svoj uticaj kako bi iznudili ostavke odgovornih za nedostatak saradnje. Vašington bi mogao da se osigura da Srbija, Rusija i druge države ne zloupotrebe izveštaj kako bi podrili legitimitet Kosova.