Obilježeno 78 godina od zloglasne Novosadske racije
Novosadski gradonačelnik Miloš Vučević rekao je na Keju žrtava racije da se danas na tom mjestu susreću vjera u ljudsku plemenitost i bol koja ne prolazi jer sjeća na hiljade nevinih života koji su ugrađeni u temelje slobode Novog Sada.
Vučević je, obraćajući se prisutnima kod spomenika "Porodica", istakao da nema razumijevanja za zlo koje je ispisivalo jezive stranice, ne samo istorije grada Novog Sada i Srba, već čitavog ljudskog roda.
Prema njegovim riječima, Novosadska racija bila je isplanirano i organizovano najmonstruoznije ubijanje nevinih ljudi - Srba, Јevreja i Roma i to je lekcija koju svi moraju da nauče.
- Zloglasna Novosadska racija je velika životna lekcija i ne smije da se zaboravi, jer zlo uvijek vreba. Istina o zloglasnoj raciji i nevinim žrtvama, čijim jsenima se danas klanjamo, mora da uđe u sve udžbenike. Svako dijete u Srbiji mora u školi da uči o tome, da bi naučilo da brani pravo na život, izbor i različitost - rekao je Vučević i izrazio nadu da će buduća pokoljenja imati čisto sjećanje i prošlost od koje ne trabaju bježati.
On je podsjetio na sve užase januarskih dana 1942. godine u Novom Sadu, kada su fašisti krenuli u krvavi pir od kuće do kuće, kapije do kapije, a na plaži Štrand ubijali su mučki, s leđa, čak 15 ljudi u minutu.
- Tjerali su djecu da gledaju ubijene roditelje, a onda su i njih ubijali. Ubijali su sve one koji su rekli da su pravoslavne vjere ili su Јevreji i Romi. Ubijali su bebe u naručjima majki, djecu, žene, muškarce, starce - naglasio je Vučević.
Molitveni pomen nedužnim žrtvama Novosadske racije služili su Njegovo preosveštenstvo episkop bački Irinej i vrhovni rabin Srbije Isak Asiel.
Episkop Irinej je naglasio da su raciju izvršili okupatori iz Mađarske, u vrijeme nacističke epohe uz podršku jednog broja domaćih Mađara, ali da ne treba zaboraviti da su među Mađarima postojali i ljudi poput Pala Telekija i Bajčija Žilinskog, koji je poslije Novosadske racije u mađarskom parlamentu pokrenuo debatu rekavši da je to bio zločin, zbog čega su ga fašistički njilaši, pošto su preuzeli vlast u Mađarskoj, objesili 24. decembra 1944. godine.
- Oni spasavaju dušu svog mađarskog naroda - rekao je episkop Irinej.
Rabin Asiel ispričao je prisutnima na Keju žrtava racije priču o jevrejskom dječaku koji je preživio zloglasni koncentracioni logor Mauthauzen, zahvaljujući vjeri u život, kao i vjeri da će ona donijeti spasenje poslije svih proživljenih muka.
Poslije pomena su na spomenik "Porodica" vijence položili gradonačelnik Novog Sada Miloš Vučević, delegacija Pokrajinske vlade na čelu sa potpredsjednikom Đorđem Milićevićem i predsjednik Skupštine Autonomne Pokrajine Vojvodine Ištvan Pastor.
Vijence su položili i predstavnici ambasada Izraela i Mađarske, delegacije Јevrejske opštine Novi Sad, Savez jevrejskih opština, kao i brojni drugi predstavnici drugih udruženja.
Na Keju žrtava racije okupio se veliki broj građana, među kojima i potomci nedužnih žrtava zloglasne racije.
Novosadska racija izvedena je od od 21. do 23. januara 1942. godine, a na području južne Bačke trajala je do kraja januara.