Sveta Petka

Sveta Petka potiče iz Grčke. Rođena je nedaleko od Carigrada u 10. vijeku. Poslije smrti roditelja povukla se u okolinu Јerusalima, gdje je decenijama vodila podvižnički život. Vratila se u rodno mjesto pred smrt. Njene mošti su potom odnijete u Carigrad, odatle u bugarsko Trnovo, potom je čuvana 125 godina u Beogradu, u crkvi na Kalemegdanu, a od 1641. nalazi se u Rumuniji, u gradu Јašiju. Bilo je brojnih teza o njenom srpskom porijeklu. Ovo je naučno odbacio čuveni istoričar, arhimandrit Ilarion (Ruvarac). Ova tvrdnja vaskrsla je i između dva rata, a i danas ima njenih pristalica. Međutim, za hrišćanina porijeklo svetitelja uopšte nije bitno. Važni su život i podvizi, čuda i sve ono što ga je učinilo svetim. Tako je i ovu svetiteljku proslavio njen podvižnički život u pustinji, bezbrojna čuda koja je učinila poslije blaženog upokojenja, a čini ih i danas. U Rumuniji je sveta Petka najslavljenija svetiteljka. Stotine hramova njoj je posvećeno. Kult svetiteljke, je takođe rasprostranjen u Bugarskoj, Srbiji i Crnoj Gori, Makedoniji, nešto manje kod Grka i pravoslavnih Albanaca, a kod Rusa veoma malo. Svetu Petku kod nas posebno poštuju žene, obraćaju joj se nerotkinje, a i ostale u raznim životnim nedaćama. Njenim danom smatraju petak, jer je svetiteljka vjerovatno na taj dan rođena, otuda joj i ime. Tog dana ne rade određene poslove, poste, posjećuju crkve i mole se sv. Petki. Širom Srbije i Vojvodine mnogo je vodica i kapela posvećeno majci Paraskevi. Podignute su u znak zahvalnosti za molitvenu pomoć nekom od vjerujućih. Ta su mjesta centri brojnih hodočašća našeg pobožnog svijeta. Brojni su u rodovi koji danas slave svoju krsnu slavu. Ona se smatra prvom u nizu jesenjih slava. Ima mišljenja da je ova svetiteljka posebno zaštitnica nerotkinja. Doduše, njen kult je veoma rasprostranjen kod žena, ali nikada Crkva nije nju preporučivala za molitve ženama koje čeznu, a nemaju svoga poroda, tim prije što je sama bila monahinja i devstvenica. Žene sa ovim problemom prije bi se mogle obraćati onim svetiteljima koji su bili u braku i imali su sličnu nedaću (sveti Јoakim i Ana, pravedni Zaharije i Јelisaveta i dr), u kojoj im je Bog pomogao.