Mostar: Proslava krsne slave Eparhije zahumsko-hercegovačke
Večernjim bogosluženjem u manastiru Žitomislić, kod Mostara, sinoć je počela proslava Svetog Ignjatija Bogonosca, krsne slave Njegovog preosveštenstva episkopa zahumsko hercegovačkog i primorskog Grigorija.
Nakon večernje službe koju je služio vladika Grigorije, uz sasluženje brojnog sveštenstva Eparhije, u manastiru Žitomislić održana je i promocija knjige "Sveti Petar Zimonjić /1866-1941./" autora protojereja stavrofora Ranka Bilinca.
Govoreći o knjizi i Svetom Petru Zimonjiću, vladika Grigorije naglasio je da je riječ o kolosalnoj i znamenitoj ličnosti kakvu Eparhija zahumsko-hercegovačka nije imala, sve do današnjih dana i umirovljenog vladike Atanasija Јevtića.
Petar Zimonjić sin je vojvode hercegovačkog Bogdana Zimonjića i rođen je u izbjeglištvu u Grahovu u Crnoj Gori. Živio je na Cetinju, školovao se u inostranstvu u Černovicama. Prije 120 godina zamonašen je u Žitomisliću, a potom postao profesor bogoslovije u Reljevu, kod Sarajeva.
Knjiga govori o životu Petra Zimonjića koji je prvo bio mitropolit zahumsko –hercegovački od 1903. do 1920. godine, te do 1926. administrator u ovoj eparhiji, a mitroplit dabrobosanski bio je od 1920. do 1940. godine.
Vladika Grigorije naglasio je da je Sveti Petar Zimonjić po mnogo čemu sličan Svetom Ignjatiju, jer su obojica velikomučenici, prvi iz Prvog vijeka, a drugi iz 20. vijeka.
Sveti Petar je, dodao je vladika, živio u periodu kada su se vodile borbe za opstanak srpskog naroda.
- Njegov život povezan je sa tragičnim periodom borbe za život. Prvo je to bio period oslobađanja od Turaka, zatim dolazak Austro-Ugraske, Balkanski ratovi, Prvi, pa Drugi svjetski rat, koji je odnio njegov život i učinio ga mučenikom, rekao je vladika.
U knjizi se mogu naći pisma, saopštenja, poruke i pouke vladike Petra Zimonjića narodu.
- On se najviše brinuo o djeci, njihovom zdravlju i opstanku i za prosvjetu i obrazovanje omladine da bi naš narod bio crkven i hrišćanski, naglasio je vladika Grigorije.
U knjizi se nalaze i zanimljivi podaci o životu Srba na ovim prostorima.
Vladika je naglasio da je Petar Zimonjić bio dobri pastir svoga naroda koji je na kraju i položio život za svoje bližnje. Stradao je u 1941. u ustaškom logoru Јadovno gdje je odveden iz Sarajeva.
- Njegova životna deviza bila je `Brat je mio koje vjere bio`, što je proizvelo da je muftija sarajevski nekoliko puta intervenisao za njega da bude spašen, te je i muftiji prijećeno zbog toga. Takođe, čitava delegacija rimokatolika i nadbiskup išli su kod ustaša da spase Zimonjića, ali nažalost jedan rimokatolički sveštenik je insistirao da mitroploit bude sproveden u Zagreb, pa u logor, rekao je vladika.
On je naveo da je Petar Zimonjić mogao izbjeći stradanje, ali je sa svojim narodom dijelio i dobro, pa tako i zlo.
- Da nije bio čovjek mira, tolerancije, ljubavi i dijaloga sa drugima njegov mučenički vijenac ne bi bio tako svijetao, istakao je vladika Grigorije.
Autor knjige Ranko Bilinac naveo je da se u knjizi, između ostalog, pokušalo osvijetliti šta se i kako u tom periodu prelamalo preko Crkve. Naglasio je da je mitropolit Petar hrabro i dosljedno branio interese Srpske pravoslavne crkve i naroda.
- Zemaljski život mitroplita Petra bio je monaški tih, posvećen Bogu i narodu, te je time ostvario mjesto među najznačajnijim ličnostima Crkve. Propovijedao je milosrđe i ljubav i u skladu s tim se i ponašao, rekao je Bilinac.
On je naveo je da je SPC mitropolita Petra Zimonjića 1998. proglasila za sveštenomučenika, a 2000. godine ga uvrstila u red svetih, te se od tada proslavlja 17. septembra.
U spomen njemu posvećena je Bogoslovija u Foči, hramovi u Vojkovićima, Danićima kod Gacka i spomen-kapela u porti manastira Svetog Georgija na Ravnoj Romaniji.