Budimpešta: „Rodoljupci” fascinirali strane kritičare

Iz predstave „Rodoljupci” Narodnog pozorišta iz Beograda (Foto NPB)

Na britanskom teatarskom blogu Postcards from The Gods, objavljena je kritika Endrjua Hejdona u kojoj se naglašava hrabrost beogradskog pozorišta što je pred mađarskom publikom izvelo predstavu koja govori o srpsko-mađarskom sukobu iz 19. vijeka, na tako smio i uzbudljiv način da autor teksta izjavljuje kako je cijela predstava, a posebno scene pjevanja na proscenijumu i prozivanja raznih političkih figura iz brojnih epoha savremene srpske istorije „najborbenija stvar koju je ikada video u pozorištu!”

Hejdon nalazi i vezu Sterijinog teksta u ovakvom izvođenju sa savremenom britanskom političkom scenom jer su, kako kaže, „Rodoljupci” komedija u kojoj se oštro kritikuju hipokrizija i dvoličnost, što po njegovom mišljenju, odgovara aktuelnoj atmosferi pripremanja referenduma za izlazak Britanije iz EU 2016. godine.

Ističući kvalitete režije i glume koji zajednički, na scenski efektan način, upozoravaju na „tragediju nacionalističkog razmišljanja”, ovaj britanski pozorišni kritičar zaključuje da bi, da je on Rufus Noris (umjetnički direktor Nacionalnog teatra iz Londona), ovu predstavu „doveo na scenu Nacionalnog teatra, pod hitno”.

Јudit Čaki, kritičarka tiražnog mađarskog nedjeljnika „168ora” u afirmativnom tekstu o predstavi „Rodoljupci” naglašava kvalitet glumaca, ističući da oni u kolektivnim scenama „sjajno igraju svjetinu sa svim njenim uzvišenim i poražavajućim karakteristikama” čuvajući individualnost likova dok „uznemireno i zabrinuto posmatraju ostale da se ne bi ogreijšili o priključivanje” rodoljupcima, poput „skeptičnog i rezigniranog” Gavrilovića koji „pokazuje da je gubitnik jer nije urlao sa ostalima”.

Na najposjećenijem mađarskom sajtu „Origo medija grupe”, kritičar Kovač Balint objavio je kritiku povodom gostovanja „Rodoljubaca”, u kojoj je istakao da ova predstava na hrabar način postavlja bolna politička, društvena i druga pitanja.

Ovaj kritičar apostrofira aktuelnost teksta koji, iako napisan u 19. vijeku, „zvuči kao da ga je pisao neki savremenik”, hvali rediteljski postupak i ističe kvalitet glumaca koji, kako kaže, „brzo zapale publiku, postavljajući važna životna pitanja o prirodi rodoljublja”.

U zaključku kritike, on ističe kako je dužnost svakog nacionalnog pozorišta da igra „predstave višeg značaja” i da je to praksa u svijetu, ali primećuje da „rijetko koje nacionalno pozorište smije da tako smjelo postavi u fokus takva pitanja kao što je to uradilo Narodno pozorište u Beogradu” predstavom „Rodoljupci”.