Počelo suđenje za zločine nad Srbima u Orašju
Za zločine u Orašju optuženi su general HVO Đuro Matuzović, Ivo i Tado Oršolić, Marko Dominković, Јoso Nedić, Marko Blažanović, Mato i Anto Živković, Stjepo Đurić i Mirko Јurić, čiji je predmet spojen u ovom slučaju.
Prema optužnici, oni su zločine počinili kao pripadnici komandnih struktura HVO-a i policije u Orašju, te pripadnici Vojne policije.
Na teret im je stavljeno da su počinili progon srpskog stanovištva, i to ubistvima, zatvaranjem ili drugim teškim oduzimanjem fizičke slobode, mučenjima, silovanjima i drugim nečovječnim djelima slične prirode.
Matuzović, Živkovići i Đurić optuženi su i da su zajedno sa njima poznatima pripadnicima Vojne policije HVO-a, u šupi u Donjoj Mahali i u logoru u Osnovnoj školi u Donjoj Mahali učestvovali u ubistvima, mučenjima i nečovječnom postupanju, te nanošenju velikih patnji i povreda tjelesnog integriteta i zdravlja ratnim zarobljenicima.
Tokom iznošenja uvodnih riječi, tužilac Milanko Kajganić kazao je da će saslušanjem predložena 141 svjedoka i ulaganjem 803 materijalna dokaza dokazati da su optuženi počinili krivična djela za koja se terete.
"Svjedoci će potvrditi da se radilo o civilima srpske nacionalnosti koji su zatvarani u šupi u Donjoj Mahali i u logoru u Osnovnoj školi u Donjoj Mahali, da je tokom racije u Bukovoj Gredi ubijeno sedam lica, te da je tokom izvođenja radova na prvoj borbenoj liniji poginulo 20, a ranjeno 47 srpskih zarobljenika", naglasio je Kajganić.
Tužilac je naveo da će dokazati da je u tom periodu oružani sukob između HVO-a i Vojske Republike Srpske imao međunarodni karakter, te da u Orašju, koje je držao HVO, nije bilo Srba. On je dodao da su sve zarobljene u Donjoj Mahali evidentirali pripadnici vojne policije HVO-a, koji su ih zlostavljali, a kasnije ubijali.
"Svi zarobljeni Srbi bili su smješteni u neuslovnim prostorijama, bez osnovnih higijenskih uslova. Među zarobljenim su bile i žene koje su silovane, što ćemo i dokazati. Prvooptuženi Đuro Matuzović, kao pripadnik komandnih struktura HVO-a i policije u Orašju, znao je za ova dešavanja, a ništa nije preduzeo da to spriječi ili da kazni počinioce", naveo je Kajganić.
Branioci optuženih smatraju da optužnica sadrži dosta nelogičnosti, da je "slika obrnuta" i da ona "sigurno neće ostati ovakva kakva je sada". Oni smatraju i da je u optužnici došlo "do zamjene teza ko je bio agresor, a ko žrtva", te iskazuju jedinstvenu namjeru da dokažu da HVO nije nikoga napao, odnosno da nije bilo ni sistematskog, ni oružanog napada.
Adam Filipović, branilac Mate Živkovića, rekao je novinarima nakon ročišta da nije logično da je "na vrlo uskoj teritoriji opštine Orašje bio međunarodni sukob, za šta nema nikakvih dokaza".
"Tužilac je naglasio da je nad srpskim stanovništvom u Orašju vršen sistematski napad. To ne stoji jer činjenice kažu da su se prije oružanih sukoba na ovom području, izdvojila srpska sela i formirala svoju opštinu Orašje, tako da nema sistematskog napada na civilno srpsko stanovništvo, niti ima progona civila na području opštine Orašje", izjavio je Filipović.
Suđenje će biti nastavljeno 6. septembra.
Izvor: SRNA