Vukosavljević: Veograd traži od Uneska zaštitu crkve na Novom Brdu
Vukosavljević je izrazio nadu da će reakcija generalnog sekretara Uneska na ovaj vandalski čin i otimanje srpskog kulturnog nasljeđa biti promptna i nedvosmislena, saopšteno je iz Ministarstva kulture i informisanja Srbije.
Pismo je upućeno povodom učestalih pokušaja otimanja značajnih tekovina kulture i ključnih dijelova srpske kulturne baštine na Kosovu i Metohiji, koje se ponovilo u slučaju falsifikovanja istine o Crkvi Svetog Nikole u Novom Brdu.
Vukosavljević je izrazio zabrinutost u vezi sa stanjem srpskog kulturnog nasljeđa na Kosovu i Metohiji, uz napomenu da je ovoga puta riječ o flagrantnom kršenju svih međunarodnih kodeksa.
On je napomenuo da je tokom rekonstrukcije ove crkve koju Priština označava kao "rimokatoličku katedralu", već napravljena velika šteta na autentičnim ostacima ove srpske srednjevijekovne bazilike.
- Upućujem vam ponovo najiskreniju molbu da još jednom sagledate sve navedene činjenice, s ciljem pružanja nedvosmislene zaštite ovoj značajnoj kulturnoj baštini, kao i da reagujete u skladu sa visokim principima i preporukama organizacije na čijem ste čelu, posebno imajući u vidu Konvenciju o zaštiti svetske kulturne i prirodne baštine, čiji je Srbija potpisnik - naveo je Vukosavljević.
On podsjeća da je takozvani kosovski arheološki institut, uz podršku Ambasade Njemačke u Prištini, izveo radove na rekonstrukciji upravo ovog sakralnog lokaliteta, nazvavši ga novim imenom "obnova katedrale u Artani" i tretirajući ga kao rimokatoličku katedralu.
Vukosavljević napominje da prištinske vlasti nisu od Srpske pravoslavne crkve tražile konsultacije u vezi za projektom obnove ovog hrama na Novom Brdu, koji je zaštićen kao spomenik kulture od izuzetnog značaja za Srbiju i upisan u Centralni registar nepokretnih kulturnih dobara Srbije.
On ističe da Srbija podržava Uneskov projekat iz 2014. godine "Revitalizacija tvrđave Novo Brdo" koji finansira EU, a sprovodi Unesko u saradnji sa Unmikom, te da Srbija planira da se uključi u njegovu realizaciju.
Vukosavljević je naveo da su permanentni napadi na srpske spomenike, među kojima manastir Visoki Dečani, kao i falsifikovanje istorije na ovom području, posebno od momenta jednostranog proglašenja nezavisnosti Kosova 2008. godine, sada evoluirali u otimanje i prisvajanje kulturnog i vjerskog nasljeđa Srba na ovom prostoru.
On je napomenuo da Crkva Svetog Nikole na Novom Brdu datira iz sredine 14. vijeka i da je riječ o arheološkim ostacima srednjovijekovnog grada Novo Brdo i monumentalne katedralne srpske pravoslavne crkve, nekadašnjeg sabornog hrama novobrdskih i gračaničkih episkopa.
U prilogu dopisa je dostavljena monografija "Crkva Svetog Nikole - Katedrala Novog Brda", eminentnih arheologa Marka Popovića i Igora Bjelića koji su na Uneskovom projektu bili angažovani u svojstvu naučnog i konzervatorskog savjetnika.
Ministar kulture i informisanja Srbije napominje da je o svemu obaviještena Delegacija EU, kao i Misija OEBS-a u Srbiji.
Vukosavljević podsjeća da je južna srpska pokrajina Kosova i Metohija, shodno odredbama Rezolucije Savjeta bezbjednosti UN 1244, u sastavu Srbije, kao značajno sjedište kulturnog i sakralnog nasljeđa najviše kategorije, na kome se nalazi više od 1.300 crkava, manastira, džamija, arheoloških lokaliteta i prostornih cjelina, a koji čine dio bogatog kulturnog nasljeđa Srbije, te da se nalazi pod upravom UN.