Nove mjere populacione politike u Srpskoj
Ovo je najavila predsjednica Republike Srpske, Željka Cvijanović, navodeći da je plan ugledati se na Mađarsku, koja ima pozitivna iskustva u vezi sa populacionom politikom.
Posao i krov nad glavom – kada se ova dva uslova ispune, planiranje porodice nije bauk. Zbog prilike da kupe stan po uslovima koji neće značiti decenijsku otplatu kredita, Milica i Radoslav Ristić ubrzali su početak zajedničkog života.
- Mi plaćamo 30 odsto, izađe nas 29.000 KM i onda ćemo preko kredita otplatiti taj iznos gradu - kaže Radoslav.
Doboj je prvi grad u Srpskoj koji se sa lošom demografskom slikom uhvatio u koštac konkretnom mjerom. U prvi mah grad finansira kupovinu 100 stanova za mlade bračne parove. 19 je već dodijeljeno, a na ovome se ne planira stati.
- Na nekoj od narednih sjednica ćemo donijeti odluku da dobijanjem trećeg djeteta mladi bračni par stiče pravo na trajno vlasništvo stambene jedinice koju je dobio po ovim povoljnim uslovima - pojasnio je gradonačelnik Doboja Boris Јerinić.
U Trebinju je u toku gradnja 40 stanova koje će mladi bračni parovi moći da kupe po povoljnim uslovima.
- Ono šo je jako bitno je da se našlo rješenje da cijena metra kvadratnog bude 1.250 KM u samom centru grada, gdje je otprilike komercijalna cijena 1.800 KM - kaže Mirko Ćurić, gradonačelnik Trebinja.
Ovo su prvi pokušaji lokalnih zajednica da zaustave odlazak mladih i promijene sumornu demografsku sliku. Na istom tragu trebalo bi da budu nove mjere koje bi Srpska trebalo da kopira od Mađarske – zemlje čije se populacione mjere smatraju oštrim i uspješnim.
Poreske olakšice, krediti koji se otpisuju po dobijanju djece, prvi su na listi.
- Imamo jedan novi prijedlog koji zahtijeva da se dogovorimo, ako se išta može dogovoriti u ovoj zemlji, ali eto on bi podrazumijevao oslobađanje od plaćanja PDV-a za prvu stambenu jedinicu mladih bračnih parova - pojasnila je predsjednica Srpske Željka Cvijanović.
Demograf Stevo Pašalić kaže – rezultati se ne mogu očekivati za godinu dana, ali u demografiji 10 godina nije dug period, a ekonomske mjere prvo su na čemu treba raditi: "Najistaknutija mjera jesu stambeni krediti, jer to spada u jednu vrstu ekonomskih mjera, odnosno jedno od dva egzistencijalna pitanja. To je stambeno pitanje i zaposlenje. Time vežemo poresku politiku i drugo, to sve spada u ekonomske mjere."
Јovan Radovanović na čelu je udruženja koje okuplja banjalučke višečlane porodice i kaže – krajnje je vrijeme da se odmakne od obećanja.
- Bilo je i pomaka, nije sve crno, ali kakva je situacija, trebali bismo svi da zapnemo da to što prije riješavamo, jer bojim se imaćemo i pare i sve, a nećemo imati kome dati - navodi Јovan Radovanović, predsjednik Udruženja roditelja četvero i više djece "4+".
To potvrđuju i statistički podaci koji pokazuju da su pozitivan prirodni priraštaj u 2018. godini imali samo Banjaluka i Istočno Novo Sarajevo - dvije od 63 lokalne zajednice u Srpskoj.