Prva romanijska brigada bila jezgro okupljanja regionalne odbrane
Penzionisani pukovnik Vojske Republike Srpske Blagoje Kovačević rekao je Srni da je Prva romanijska pješadijska brigada proistekla iz 216. brdske brigade sa Han Pijeska, da je bila jezgro oko kojeg su počele da se okupljaju ostale brigade u odbrani Sarajevsko-romanijske regije, te postala jedna od najboljih jedinica Vojske Republike Srpske.
Kovačević je podsjetio da su od bataljona rezervista po opštinama u okruženju nastajale brigade, pa je tako i Prva romanijska krenula u pomoć srpskom narodu na prostoru Sarajeva i prukupila sve jedinice koje su tada forimirane na Palama, Mokrom i u okolini Sarajeva.
Ova jedinica je, naveo je Kovačević, već na samom početku rata brojala oko 8.000 ljudi i objedinjavala odbranu istočne i južne strane Sarajevsko-romanijske regije.
Kovačević je podsjetio da su sjedište i komanda 216. brdske brigade bili na Han Pijesku i da su je do 30. juna 1991. činili uglavnom rezervisti iz osam opština od Sarajeva do Olova i Milića.
Prema njegovim riječima, u to vrijeme rat u susjednoj Hrvatskoj primicao se lagano granici BiH, te je naređena mobilizacija jednog dijela jedinca kako bi se spriječilo razvijanje rata na teritoriju ove, tadašnje jugoslovenske republike.
On je rekao da je, po rasporedu, nakon mobilizacije bio komandant Trećeg pješadijskog bataljona i prisjeća se da je tada odziv rezervista bio veći od 95 odsto.
- Već tada je Јugoslovenska narodna armija /ЈNA/ smatrana okupatorskom vojskom na prostoru BiH, pa se muslimani i Hrvati nisu odazivali na mobilizaciju u jedinicama te vojske - rekao je Kovačević.
Kovačević je kasnije u ratu bio komandant Blažujske brigade na Ilidži, koja je pripadala Sarajevsko-romanijskom korpusu.
Prva romanijska pješadijska brigada bila je u sastavu Sarajevsko-romanijskog korpusa Vojske Republike Srpske, a kroz jedinicu je prošlo oko 15.000 vojnika.
Ova brigada odlikovana je Medaljom Petra Mrkonjića.