Evrozona u minusu, da li je moguć oporavak?
Čitava EU, a prvenstveno 19 zemalja Evrozone, u 2020. godini bilježe najveći ekonomski pad od Drugog svjetskog rata. Kao posljedica krize izazvane pandemijom, zemlje koje koriste evro u drugom kvartalu ove godine bilježe pad BDP od 14,7 procenata u odnosu na isti period prošle godine, objavila je Evropska agencija za statistiku.
Za isti period, pad BDP na nivou čitave EU je 13,9 odsto.
Pad BDP u Evrozoni prate i pad potrošnje u domaćinstvima, smanjenje izvoza, kao i povećanje broja nezaposlenih.
U Evrostatu kažu da je u drugom kvartalu ove godine zabilježen najoštriji pad BDP i broja zaposlenih od početka sezonskog mjerenja 1995. godine.
Broj zaposlenih se u odnosu na početak 2020. godine godine smanjio za 2,9 odsto u Evrozoni, izdaci za potrošnju domaćinstava smanjili su se za 12,4 odsto, a izvoz je pao za 18,8.
Evropska komisija je u prognozi iz jula 2020. godine, ocijenila da je kriza kovid 19 pogodila evropsku ekonomiju više nego što je bilo očekivano. Predviđanja EK su da će se BDP Evrozone u 2020. godini smanjiti za 8,7 procenta, a porasti za 6,1 odsto u 2021. godini.
Značajan ekonomski pad u ovoj godini očekivan je za Francusku, Italiju i Španiju, dok se manji predviđa za Njemačku, Holandiju i Poljsku.
Kada je riječ o tržištu rada, u Evropskoj komisiji navode da se znatno manji broj radnih časova tokom pandemije nije pretvorio u veliki broj nezaposlenih u EU.
Povećanje broja nezaposlenih je, za sada, relativno malo u odnosu na snažan pad ekonomskih aktivnosti, što razlikuje EU od ostatka svijeta, naglašeno je u Briselu.
Uprkos izvjesnim ekonomskim poboljšanjima krajem juna i početkom jula, u Briselu su upozorili na to da je put ka privrednom oporavku Evrozone, ali i EU, i dalje nesiguran zbog nepredvidivosti toka pandemije.
Kao mogući novi kamen spoticanja evropske privrede, koji će promijeniti sve dosadašnje brojke prognoze na još gore, upozoravaju na moguće ponovno uvođenje vanrednih mjera i zatvaranja zbog novog talasa epidemije, čega smo upravo svjedoci.
Da bi sanirala posljedice pandemije, EU je u julu usvojila i najveći zajednički budžet u svojoj istorij i novoosnovani Fond za opravak od 1.824 milijarde evra.
EU je dogovorila Fond za oporavak EU od 750 milijardi evra koji će prvi put u istoriji EU, biti finansiran zajedničkim zaduživanjem EU, putem obveznica, na svjetskom tržištu kapitala, sa rokom za otplatu pozajmice do kraja 2058. godine.
Već u oktobru, da bi zaštitila radna mjesta, Evropska komisija izdala je uvodnu socijalnu obveznicu od 17 milijardi evra.
I dok većina građana EU, njih 54 procenata, podržava mjere koje EU uvodi u cilju ekonomskog oporavka, čak 39 procenata ispitanika kaže da je kriza izazvana pandemijom već uticala na njihovu platu, a dodatnih 27 odsto građana očekuje takav efekat u budućnosti.
Prema novom Evrobarometru, sprovedenom u julu i avgustu, 64 procenta Evropljana misli da je ekonomska situacija loša, a 42 odsto da će se ekonomija njihove zemlje oporaviti 2023. godine ili kasnije.