Osveštan Hram Hrista Spasitelja

''Orden Svetog Save'' dodijeljen je kumovima hrama predsjedniku Vlade Republike Srpske Miloradu Dodiku, gradonačelniku Banjaluke Dragoljubu Davidoviću i bivšem predsjedniku RS Draganu Čaviću. Odlikovani su i predsjednik Republike Srpske, Rajko Kuzmanović, i predsjednik NS RS, Igor Radojičić.Ovo odlikovanje su dobili i Goran Talić, Pantelija Damjanović i Zoran Lemić iz Banjaluke. Njegovo preosveštenstvo vladika banjalučki Јefrem rekao je poslije osveštanja Hrama Hrista Spasitelja i Svete arhijerejske liturgije da je dugotrajna, mukotrpna i istrajna borba srpskog naroda i njegove crkve izraz nesalomljive volje, želje i stvarne duhovne potrebe da se u Banjaluci podigne, a zatim i obnovi porušeni saborni Hram Hrista Spasitelja. "Hram je naša duhovna vertikala koja nas uzdiže ka nebu. Ona nas povezuje sa Bogom, ali i sa našim precima koji su željeli doživjeti ovaj momenat slave i radosti, te našim potomcima koji će nas po ovom djelu pominjati i sa ponosom isticati zbog veličine žrtve uložene u ovaj posao'', rekao je vladika Јefrem okupljenim u hramu Hrista Spasitelja. On je naglasio da je ovdje kroz vijekove rušeno gotovo sve što je pripadalo Srpskoj pravoslavnoj crkvi i narodu, ali da je zadužbinarski duh Srba ostao jači od svih rušilačkih stihija ovoga svijeta. Vladika Јefrem je podsjetio da je više od jednog vijeka potrajala uporna borba banjalučkih Srba da se ostvari pravo na izgradnju Hrama Hrista Spasitelja. Vladika Јefrem je naglasio da je trebalo da prođe pet godina, ispunjenih napornim i strpljivim radom umjetnika i zanatlija koji su uređivali hram iznutra, kao i građevinara koji su brinuli o spoljnom izgledu, da dođe do današnjeg dana. Zahvaljujući brojnim donatorima i priložnicima koji su pomogli izgradnju hrama, vladika Јefrem je posebno zahvalio kumovima Hrama. Predsjednik Vlade Republike Srpske Milorad Dodik izrazio je zadovoljstvo što je bio kum hrama Hrista Spasitelja u Banjaluci i u prilici da pomogne obnovu hrama i istakao da je zahvalan Srpskoj pravoslavnoj crkvi i episkopu banjalučkom Јefremu što su mu ukazali tu čast i dodijelili najviše odlikovanje SPC orden Svetog Save. "Mislim da je to velika čast za Vladu koju predstavljam i za mene lično. Ovo je veliki događaj i dokaz da važne stvari za ljude i narode ne mogu da nestanu, ako ih srušite i da se uvijek i iznova mogu obnoviti, dati im nova vrijednost i značaj", rekao je Dodik novinarima u Banjaluci poslije osveštanja hrama. On je dodao da je upravo osveštanje hrama dokaz "jedne dugotrajne vjere u prave vrijednosti srpskog naroda koji poštuje svoju SPC". Bivši predsjednik Republike Srpske Dragan Čavić rekao je da mu je velika čast što je kum hrama, podsjetivši da je od 2001. godine bio na čelu Organizacionog odbora za njegovu izgradnju. "U proteklih 10 godina sve vlasti RS i grada Banjaluke uložile su mnogo napora da se ovaj veličanstveni hram privede kraju i počastvovan sam što sam, na prijedlog vladike Јevrema, dobio najviši orden SPC, a posebno što su Banjaluka i Srpska dobile ovakav hram", istakao je Čavić. Gradonačelnik Banjaluke Dragoljub Davidović naveo je da je ovaj dan, kada je krsna slava grada - Spasovdan, poseban dan i da je osveštanje hrama veoma značajno za Banjaluku i RS. "Dočekali smo da poslije 70 godina hram bude obnovljen. Ovo je istorijski dan za Banjaluku, a svi koji su prisustvovali vjerujem da su srećni, jer će imati još jedan hram i nešto po čemu će Banjaluka biti prepoznatljiv", rkao je Davidović novinarima u Banjaluci. Vladika Јefrem je zahvalio i projektantima, graditeljima, nadzornim licima i umjetnicima. Uz vladiku banjalučkog Јefrema i vladiku zvorničko-tuzlanskog Vasilija, liturgiju je služilo više episkopa Srpske pravoslavne crkve, uz sasluženje sveštenstva. Osveštanju Hrama i svetoj arhijerejskoj liturgiji prisustvovalo je 15 arhijereja Srpske pravoslavne crkve, mnogobrojne ličnosti iz političkog, kulturnog i javnog života Republike Srpske i veliki broj vjernika. Na svečanosti su bili prisutni i predsjednik RS Rajko Kuzmanović, predsjednik Narodne skupštine RS Igor Radojičić, ruski ambasador u BiH Konstantin Šuvalov, ministri u Vladi RS i Savjetu ministara BiH, poslanici Narodne skupštine, te lideri političkih stranaka iz RS. Osveštanju hrama su prisustvovali i članovi Akademije nauka i umjetnosti RS, rabin Јevrejske zajednice u BiH Јozef Atijas, banjalučki biskup Franjo Komarica, muftija banjalučki Edhem Čamdžić mnogobrojne ličnosti kulturnog i političkog života RS, kao i veliki broj vjernika iz RS, Srbije i Banjaluke. Banjaluka je ove godine krsnu slavu Spasovdan prvi put obilježila u novoizgrađenom Hramu Hrista Spasitelja. Na istom mjestu od 1925. do 1939. godine gradio se hram Svete Trojice, koji je 12. aprila 1941. godine bombardovan. Obnova hrama pokrenuta je 1992. godine, a 1993. godine Njegova svetost patrijarh srpski Pavle osveštao je temelje. Sadašnji obnovljeni hram arhitektonski je identičan sa prethodnim, sa zvonikom visokim 47 metra i kupolom od 22,5 metra. Hram Hrista Spasitelja, koji može da primi od 800 do 1 000 osoba, prvi je u Evropi koji je izgrađen od crvenog i žutog traventina, kamena posebne vrste nabavljenog sa Bliskog istoka. Hram je zidan od crvenog i žutog kamena travertina, porijeklom iz Mesopotamije, zidan je troslojnim zidom: kamen, armirani beton, cigla. Kupole su pokrivene zlatnim prohrom limom, dovezenim iz Sibira.