SRPSKA U SRCU - Beč: Zajednica srpskih klubova čuvar kulture među Srbima (VIDEO)
Krajem šesdesetih godina prošlog vijeka srpska dijaspora bi se sastajala na željezničkoj stanici ili u kafani da razmijeni koju riječ i jedni od drugih čuju novosti iz svoje zemlje. Neobavezna druženja bila su česta, pa se tako rodila želja i potreba da se ti susreti i formalizuju. Godine 1970. osnovan je "Internacionalni klub mladih Јugoslovena".
Igrali su fudbal, šah, stoni tenis, osnovane su dramske, recitatorske i folklorne sekcije, formirana je fudbalska Јugo-liga i Sportsko-kulturno udruženje jugoslovenskih radnika. Održavaju se takmičenja i turniri širom Austrije, pokrenute su manifestacije u cilju jačanja prijateljstva dva naroda, kviz-takmičenja i smotre folklora.
Previranja u zemljama bivše Јugoslavije devedesetih odrazila su se i na klubove. Srpski klubovi ostaju u starom udruženju, a 2002. godine promijenjen je naziv u Zajednica srpskih klubova u Beču, koji je zadržan do danas.
Ime je drugo, ali je cilj ostao isti. Zajednica je i danas nosilac kulturnih aktivnosti među Srbima koji tu žive. Za sve što rade imaju podršku grada Beča, ali i drugih saveznih institucija.
- Pedeset godina nije malo. To je dug period, kad pedeset godina niste napravili nijednu mrlju i pedeset godina ste bili partner, tako se to sticalo, godinu za godinom. Zajednica je formirana prije 50 godina. Poslije formiranja prva dva kluba u Beču, formirana je zajednica, a formirana je u duhu da bude koordinator klubova i to i danas radi. Nijedan klub ni zajednica nema takav ugled ni poštovanje od pokrajine Beča i na saveznom nivou, ali i najveća je. Osim toga moji prethodnici su dostigli taj ugled, moj posao je sada samo da ga čuvam - rekao je Luka Marković, predsjednik Zajednice srpskih kluba u Beču.
A čuvaju ga i folklorna društva, poput KUD-a ,"Branko Radičević", "Јedinstvo" i "Stevan Mokranjac", koji Zajednicu redovno predstavljaju na evropskim smotrama, vraćajući se uvijek sa značajnim priznanjima.
Početkom 2000. godine na inicijativu Borislava Kapetanovića Zajednica počinje da organizuje gostovanja pozorišnih kuća iz otadžbine.
Oduševljenje publike govorilo je da u tom smjeru treba nastaviti. Danas projekti iz oblasti kulture i sporta, koje Zajednica organizuje sa udruženjima, u toku godine privuku više od 20.000 ljudi.
Publika je mješovita, jer postoji mogućnost prevoda na njemački, pa kulturne događaje prate i Austrijanci. Ovo je važno, jer se tako srpska kultura afirmiše u austrijskom društvu, ističu u Udruženju. Organizovane su i književne večeri, izložbe, koncerti, diskusije, a u teatru gostuju pozorišta iz Beograda, Novog Sada, Kikinde, Kruševca, Banjaluke i brojnih drugih.
- Neko sam ko se 20 godina radi pozorišne predstave i mislim da smo dali veliki doprinos, kroz pozorišnu umjetnost smo predstavili mnoge naše pisce, režisere, scenariste, ljudi su imali priliku da vide velike scenske umjetnike iz Srbije i Republike Srpske. Godinama smo razvijali tu publiku i njegovali je, evo i danas imamo veliko interesovanje, bukvalno za svaku predstavu koja gostuje ovdje. Mogu da kažem da smo zadovoljni saradnjom sa Narodnim pozorištem Republike Srpske, koje smo imali čast da više puta u 10 godina ugostimo ovdje, nažalost zbog pandemije smo otkazali jednu predstavu. Ovu sezonu smo trebali da počnemo, ali tehnički uslovi nam nisu dozvolili, ali siguran sam da ćemo na proljeće imati gostovanje Narodnog pozorišta Republike Srpske ovdje u Beču - kaže Borislav Kapetanović, organizator.
Publika je ovaj put uživala u komadu beogradskog "Teatra u brdu", "Šećer je sitan, osim kad je kocka" po tekstu i režiji Nikole Pejakovića. Karte su bile rasprodate, pa je organizator ponudio još jedno izvođenje.
- Ovdje dolaze mnoga naša pozorišta. "Teatar na brdu", trenutno smo najgledanija regionalna scena, mi smo podredili sopstveni uticaj na publiku i na digital i na mreže, da promovišemo pozorište i u ovom vremenu, to je jedan raritet - kaže glumac, Andrija Milošević.
Iako je pandemija virusa korona odgodila pojedine aktivnosti i manifestacije, planovi Zajednice se nastavljaju.
Vjetar u leđa u teškim vremenima daju im dosadašnji rezultati i činjenica da već pet decenija čuvaju srpsku kulturu van granica matične zemlje.