Drljača: Odbrana zapadnih granice Srpske presudno uticala na ishod rata
Pomen je služen kod spomen-obilježja civilnim žrtvama rata u naselju Tunjica, dok su vijenci položeni kod ovog i centralnog spomen-obilježja poginulim borcima Vojske Republike Srpske.
Načelnik opštine Novi Grad Miroslav Drljača rekao je da su septembarski dani 1995. godine bili teški za građane ove opštine.
- Zahvaljujući Vojsci Republike Srpske i našim građanima izvojevana je pobjeda i nisu se ostvarili planovi Hrvatske. Da nije bilo tako mi danas ne bi živjeli i radili ovdje - rekao je Drljača.
Drljača je naglasio da je odbrana zapadnih granica presudno uticala i na ishod minulog rata, te da zbog toga treba sačuvati sjećanje na to.
- Drago mi je što smo ove godine uspjeli objaviti Monografiju Novogradske brigade, koja je značajan istorijski dokument - rekao je Drljača.
Komandant Novogradske brigade Ranko Dabić rekao je rekao je da je Hrvatska vojska planirala osvajanje Novog Grada, Kostajnice i Dubice i prolazak prema Prijedoru i Banjaluci.
On je objasnio da je u to vrijeme Novogradska brigada branila područje opštine Novi Grad od napada takozvane Armije BiH.
- Novogradska i Prnjavorska brigada i građani odbranili su se od napada i nanijeli teški poraz Hrvatskoj vojsci - rekao je Dabić.
U organizaciji Odbora Vlade Republike Srpske za njegovanje tradicije oslobodilačkih ratova, centralna manifestacija obilježavanja 27 godina od odbrane zapadnih granica Republike Srpske i BiH od hrvatske agresije održava se danas u Kozarskoj Dubici.
Na području zapadnokrajiških opština - Kozarske Dubice, Novog Grada i Kostajnice, 18. i 19. septembra 1995. godine, u hrvatskoj agresiji je ubijeno 107 lica, od kojih 56 civila i 51 pripadnika oružanih snaga Republike Srpske, dok je 101 lice ranjeno.
Naselja i gradovi su pretrpjeli velika razaranja i štete, a prema podacima opštinskih komisija o procjeni materijalne štete, u Novom Gradu ona iznosi 83,3 miliona KM, u Kostajnici 40 miliona, a u Kozarskoj Dubici 50,4 miliona KM.
Napad Hrvatske vojske na opštinu Novi Grad počeo je 18. septembra 1995. godine u 9.25 časova i tokom dva dana ofanzive smrtno je stradalo 57 lica, 37 civila, 18 vojnika i dva pripadnika MUP-a. Ranjeno je 17 civila, tri vojnika i jedan pripadnik MUP-a.
Pripadnici Vojske Republike Srpske uspjeli su 19. septembra 1995. godine potisnuti hrvatsku vojsku preko Une.
Na mjestu gdje je poginulo najviše civila i vojnika, u naselju Tunjica, gdje su pripadnici hrvatskih snaga prešli na područje opštine Novi Grad, podignuto je spomen-obilježje koje je osveštano 2010. godine.
Odbrana zapadnokrajiških opština od hrvatske agresije smatra se događajem značajnim za odbranu Republike Srpske i odlukom Vlade Srpske svrstan je među najznačajnije datume novije istorije.