latinica  ћирилица
26/11/2023 |  12:24 | Autor: RTRS

Vukadinović: Najveći pravoslavni hram u BiH izgrađen slogom srpskog naroda

Patrijarh Porfirije u Foči - Foto: predsjednikrs.rs/Borislav Zdrinja
Patrijarh Porfirije u FočiFoto: predsjednikrs.rs/Borislav Zdrinja

Vukadinović je ponovio da je današnje osvećenje hrama veliki istorijski događaj, ne samo za Foču i regiju, već i za Republiku Srpsku.

- Počastvovan sam dolaskom, prije svega, Njegove svetosti patrijarha srpskog Porfirija, zatim što je kum hrama čovjek koji je najviše uložio u građevinu i pomogao, a to je naš predsjednik Milorad Dodik i naše institucije. Samo na ovaj način složno, možemo i u budućnosti da se nadamo opstanku i ostanku na ovim prostorima - istakao je Vukadinović.

Idejni projekat Hrama Svetog Save u Foči napravio je protomajstor Peđa Ristić iz Beograda, koji je slične crkve, sa centralnom kupolom i dva velika zvonika, projektovao i u Podgorici i Baru.

Zemljište i krst osveštao je mitropolit dabrobosanski Nikolaj 11. maja 1998. godine, a gradnja je počela 2. septembra 2006. godine. Na Pokrov Presvete Bogorodice, 14. oktobra, te godine osveštani su temelji.

Kum temelja hrama bio je tadašnji načelnik opštine i predsjednik Odbora za izgradnju Zdravko Krsmanović, koji je imao veliku ulogu u donošenju odluke da se osam godina nakon što je osveštano zemljište krene u izgradnju izuzetno zahtjevne i skupocjene građevine.

Prilozima vjernika, uz veliku pomoć privrednika, organizacija, ustanova i institucija, te sredstvima iz opštinskog i republičkog budžeta, gradnja je napredovala, pa su u oktobru 2009. osveštana i postavljena zvona.

Betoniranjem centralne kupole, hram je pokriven 2012. godine, kada su osvešteni i postavljeni krstovi na dvije manje i centralnu kupolu.

Kum centralnog krsta bio je predsjednik Republike Srpske Milorad Dodik, a kumovi dva manja krsta Milivoje Vilotić i Milenko Mališ.

Naredne 2013. godine počela su redovna bogosluženja u Svetosavskom hramu.

Ikonostas je postavljen 2019, a godinu potom i podno grijanje sa mermernim mozaikom.
Plato ispred Hrama popločan je 2022. godine. Tada je urađena litijska staza oko hrama, sa novim travnjakom i plato sa velikim polukružnim stepeništem. Granitnim pločama prekriveno je 800 metara kvadratih.

Iznad centralnih vrata hrama urađena je ikona u mozaiku, poprsje Svetog Save, djelo mozaičara Milana Pilipovića iz Bačke Palanke.

Najveći pravoslavni hram u BiH prošle godine dobio je veličanstven i na ovim prostorima jedinstven polijelej - veliki crkveni luster sa 135 sijalica, čija je visina dva i po metra, a masa veća od 1.000 kilograma.

Polijelej sa hromosom /Bogorodičinim kolom/, prečnika 6,3 metara, izradila je firma "Anastasios" iz Soluna.

Hram Svetog Save, čija površina nadmašuje 1.500 metara kvadratnih, smatra se najvećim pravoslavnim hramom u Republici Srpskoj i BiH. Dužina hrama je 50 metara, širina 30, a visina više od 30 metara.

Hram Svetog Save karakterističan je i po tome što je velika priprata, površine 250 metara kvadratnih, fizički odvojena pregradnim zidom od broda crkve, a sa brodom je vezuju troja vrata.

Pripratu krasi 29 lukova - krstastih svodova na 18 stubova, a na spratu iznad priprate nalazi se velika sala.