Snaga i simbol državnosti - 32 godine od donošenja Ustava Republike Srpske (VIDEO)
Mijenjan je i dopunjavan, dijelom autonomno u Narodnoj skupštini, a dijelom prisilno – nametanjem visokih predstavnika.
Bio je i ostaje temelj na kojem počiva Republika Srpska, sa svim ustavotvornim elementima.
Kao odgovor na namjeru Muslimana i Hrvata da, mimo volje srpskog naroda proglase nezavisnost BiH od Јugoslavije, legalni i legitimni predstavnici srpskog naroda izabrani prvim višestranačkim izborima pokrenuli su odlučujući državotvorni proces.
Proglašenjem Republike srpskog naroda u BiH 9. januara i usvajanjem prvog Ustava 28. februara, prije ratnih sukoba udareni su temelji državnosti Republike Srpske i garant opstanka srpskog naroda na ovim prostorima.
- U tom momentu donošenje tog Ustava bila je naša zadnja linija odbrane protiv protivpravnog, politički nepromišljenog, zapravo hazarderskog provođenja tzv. referenduma o nezavisnosti BiH. Taj Ustav je bio simbol prije svega srpskog identiteta, srpskog otpora i solidarnosti - naveo je Radomir Lukić, profesor prava i koautor Ustava Republike Srpske.
Prvi Ustav Srpske bio je u skladu sa modernim evropskim ustavima tog doba. Ustav koji je u ključnim odredbama oblikovao Republiku Srpsku kao slobodnu, demokratsku evropsku državu, utemeljenu na najvišim postulatima i standardima u pogledu ljudskih sloboda i ravnopravnosti. Јedno od osnovih načela bilo je načelo nacionalne ravnopravnosti.
- Bez tako koncipiranog Ustava koji su postavljeni još prije rata temelji naše državnosti, mi bismo u istoriji bili tretirani kao srpsko pobunjeničko pleme ili nekakva šumska gerila na prostoru nekadašnje BiH - istakao je Dragan Kalinić, bivši predsjednik Narodne skupštine Republike Srpske.
- Ustav Srpske Republike BiH tada, je garantovao svima potpunu bezbjednost, slobodu, ravnopravnost kada je u pitanju vjeroispovjest, političko organizovanje, uspostavljanje parlamentarne demokratije - dodao je Milovan Bjelica, jedan od osnivača SDS-a.
Dokument od istorijskog značaja za Srbe, u koji je pretočena jasna vizija političkih predstavnika o pozicioniranju srpskog naroda unutar BiH usvojen je u sarajevskom hotelu "Holidej in".
Gradonačelnik današnjeg Istočnog Sarajeva, Ljubiša Ćosić kaže da je 28. februara '92. godine stvoren temelj pravne moći Srpske.
- Јasno su znali da od Ustava modernog, demokratskog koji propisuje načine organizovanja jedne republike, da će zavisiti budućnost funkcionisanja te republike. To se danas pokazuje na terenu. On je osnov pravnog sistema Republike Srpske i svi zakoni i današnji i oni koji su u prethodnom periodu donijeti u Republici Srpskoj su izvedeni iz takvog Ustava - naveo je Ćosić.
Kao što je devedesetih godina branio ustavni poredak Socijalističke Republike BiH i Јugoslavije, tako srpski narod i danas brani ustavnu poziciju Republike Srpske i dejtonsku BiH.
- Tamo gdje Srba nema u Ustavu nema ni Srba. Ima Ustava ali nema Srba. I očit primjer za to je Republika Hrvatska. Uređenje koje ne poznaje federalizam i jednu posebnu konsocijalnu demokratiju će produkovati stalne sukobe ili će BiH postati jedan veliki zatvor iz koga će bježati oni koji nisu zadovoljni time. To se bez velike sile i krvi ne može uraditi - poručio je Lukić.
Za ove 32 godine Republika Srpska bila je na vjetrometini kolektivnog Zapada, izložena političkim udarima pojedinih stranaca i političkog Sarajeva.
- 32 godine poslije, Ustav Republike Srpske ostaje temelj naše državnosti i glavno oružje, glavna brana u odbrani naše slobode i ravnopravnosti na ovim i dalje turbulentnim prostorima - naglasio je Kalinić.
Visoki predstavnici i Ustavni sud BiH, u nekoliko navrata, nelegalno i nelegitimno mijenjali su Ustav Republike Srpske.
I danas bi mijenjali i Ustav i Dejton, ali je Srpska crvenu liniju odavno povukla!.