Sabor: Crkva i narod na KiM izloženi velikim pritiscima, podrška Eparhiji raško-prizrenskoj
Na Saboru, koji je održan u Beogradu od 14. do 18. maja, istaknuto je da je crkva sa svojim narodom na, kako je navedeno, mučeničkom KiM godinama izložena velikim pritiscima, napadima i neizvjesnoj budućnosti.
Sa najvećom zabrinutošću konstatovano je da "tzv. kosovske vlasti nesumnjivo idu u pravcu negiranja osnovnih prava našeg naroda i crkve, a sve u cilju izgradnje etničkog albanskog društva".
- Zbog ovakvog stanja Sabor ostaje pri svom dosadašnjem jednodušnom stavu da se problemi na Kosovu i Metohiji moraju rješavati isključivo dijalogom, zasnovanim na poštovanju Rezolucije 1244 Savjeta bezbjednosti UN i međunarodnim poveljama koje garantuju očuvanje suvereniteta i teritorijalnog integriteta Republike Srbije na ovom prostoru - ističe se u saopštenju.
Navode da, iako crkva nije direktno uključena u politički dijalog između Beograda i Prištine, ne mogu ravnodušno da posmatraju sve teži razvoj događaja, kao i da "sa pravom očekujemo da naši stavovi i zabrinutost za naš verni narod i svetinje budu uvaženi u ovom procesu".
- U tom kontekstu, pored uspostavljanja funkcionalne Zajednice srpskih opština, posebno treba pojačati institucionalnu i bezbjednosnu zaštitu naših svetinja u formi posebnog mehanizma zaštite u skladu sa nekim od postojećih modela u Evropi i na osnovu dosadašnjih odredbi, koje se, nažalost, sve češće od strane Prištine ne poštuju i ne primjenjuju. Takva vrsta zaštite treba da očuva pravni položaj, imovinska prava naše crkve i slobodu vjeroispovesti - naglašava se u saopštenju.
Posebna pažnja, kako se navodi, posvećena je i temi stradanja našeg naroda i njegovoj borbi za očuvanje duhovnog, kulturnog i nacionalnog identiteta, ali i puke egzistencije, kako danas tako i u drugim istorijskim trenucima.
- Rak-rana srpskog naroda – Kosovo i Metohija, ali i Јasenovac i ostala stratišta i gubilišta u takozvanoj NDH i drugde, a u naše dane i Srebrenica – stalni su"žalac u tijelu" naše crkve. Zbog toga crkva i danas diže svoj glas i iznova ukazuje na neistine, u domaćem i globalnom javnom prostoru, čiji je cilj istorijski revizionizam kojim bi se dao legitimitet nebivaloj istorijskoj inverziji. Shodno njoj, pravoslavni Srbi, žrtve višekratnih genocida i etničkog čišćenja, treba da budu proglašeni ne samo za zločince nego i za izvršitelje genocid -, dodaje se u saopštenju.
Sabor o posljedicama svjetskih ratnih sukoba
Sabor je, takođe, posvetio pažnju i duhovnim i geopolitičkim posledicama ratnih sukoba u Ukrajini i u Palestini.
"Ovim povodom Sabor ponovo diže svoj glas u zaštitu obespravljenih, gladnih i prognanih nevinih žrtava, apelujući na relevantne međunarodne institucije da sa reči o pravdi pređu na konkretna dela pravde, milosrđa i mirotvorstva", naglašava se.
Formirane četiri nove eparhije u Evropi
Pored toga, na Saboru su formirane četiri nove eparhije u Evropi.
- Podjelom Eparhije britansko-skandinavske formirane su Eparhija skandinavska sa sedištem u Stokholmu, čiji eparhijski arhijerej će biti dosadašnji episkop britansko-skandinavski Dositej, i Eparhija britansko-irska sa sedištem u Londonu, za čijeg arhijereja je izabran dosadašnji vikar Njegove Svetosti episkop jegarski Nektarije - navodi se u saopštenju.
Podjelom dosadašnje Austrijsko-švajcarske eparhije formirane su Eparhija austrijska sa sjedištem u Beču, kojom će do daljnjeg administrirati Episkop bački Irinej, i Eparhija švajcarska sa sedištem u Cirihu, za čijeg je episkopa izabran dosadašnji episkop austrijsko-švajcarski Andrej.
Takođe, Sabor je odobrio nove statute za eparhije na tlu SAD, a odobren je i novi statut Eparhije diseldorfske i nemačke.
Izabrana četiri nova episkopa
Sabor je izabrao četiri nova episkopa. Za vikarne episkope Njegove Svetosti izabrani su arhimandrit Tihon (Rakićević), nastojatelj manastira Studenice, sa titulom episkop moravički, i jeromonah Nikon (Cvjetićanin), sabrat manastira Kovilja (Eparhija bačka), sa titulom episkop jenopoljski.
Za vikara mitropolita crnogorsko-primorskog izabran je protosinđel Pajsije (Đerković), nastojatelj Cetinjskog manastira, sa titulom episkop dioklijski; a za vikara episkopa novogračaničko-srednjezapadnoameričkog izabran je arhimandrit Serafim (Baltić), klirik ove eparhije, sa titulom episkop kostajnički.
U Sinodu mandat je prestao mitropolitu crnogorsko-primorskom Јoanikiju i episkopu bačkom Irineju, čime će oni u narednom jednogodišnjem periodu biti članovi-zamjenici ovog tijela.
Članovi Sinoda u preostalom jednogodišnjem mandatu ostaju episkop braničevski Ignjatije i episkop gornjokarlovački Gerasim, a za nove članove u predstojećem dvogodišnjem mandatu izabrani su episkop zvorničko-tuzlanski Fotije i episkop raško-prizrenski Teodosije, zaključuje se u saopštenju.
Sveti arhijerejski sabor SPC održan je u kripti Hrama Svetog Save nakon što su prištinske vlasti na prelazu Merdare zabranile patrijarhu srpskom Porfiriju i sedmorici arhijereja SPC da uđu na KiM, kako bi prisustvovali svečanom početku rada Sabora u Pećkoj patrijaršiji.