Pavlović: Koridor, kiseonik i srpski orao
Pavlović je podsjetio na odsudnu borbu srpskog naroda, koja je bila predusov opstanka onih Srba koji su preživjeli genocid u NDH.
On je naveo da neprijatelji pokušavaju već više vijekova da podijele srpski narod po svakom mogućem osnovu, pa čak i po regionalnoj pripadnosti na Hercegovce, Crnogorce, Šumadince, Semberce, Posavce, Krajišnike i tako dalje, ali je ukazao da su svi ovi regionalni identiteti kulturno i nacionalno bogatstvo srpskog naroda, a jedni bez drugih su ništa drugo do tuđe roblje.
Pavlovićev autorski tekst za Srnu objavljujemo u cijelosti:
Početak oslobađanja životnog prostora i stvaranja osnovnih uslova za opstanak srpskog naroda na prostoru današnje dejtonske BiH okarakterisan je uglavnom samoorganizovanjem i odsudnom borbom. Srpski narod i u tadašnjoj SRBiH je živio u realnosti SFRЈ i njenog očuvanja, te samim tim i povjerenja u tada jedinu legalnu i legitimnu Јugoslovensku narodnu armiju. Zbog toga je Vojska Republike Srpske /VRS/ formirana tek 12. maja 1992. godine, dok su muslimanske i hrvatske paravojne formacije postojale već od 1990. godine i početkom 1992. godine su imale potpuno formirane strukture te strateške i operativne planove.
O izuzetno teškoj situaciji za odbranu postojanja Srba zapadno od rijeke Drine govori i činjenica da je Drinski korpus VRS, uz ozbiljne poteškoće, formiran tek u jesen 1992. godine.
Neophodnost samoorganizovanja i odsudne borbe su bili preduslov opstanka ostataka onih koji su preživjeli genocid nad Srbima u NDH. Srbi, u onim regijama gdje su uspjeli da odbiju prve udare, veoma često su bili izolovani i kopneno odsječeni od ostalih srpskih teritorija. Takav je slučaj bio i sa srpskim, te drugim tada projugoslovenskim stanovništvom /koji su se borili rame uz rame sa Srbima/ od Brčkog, pa do Knina.
Na tom prostoru je tada bilo odsječeno oko milion Srba i njihovih sugrađana. U Posavini, od Brčkog do Modriče, bilo je nešto više od 30.000 Srba u okruženju od oko 150.000 muslimansko-hrvatskog stanovništva i sa Hrvatskom u zaleđu, odakle su svakodnevno intenzivno granatirani. Srbi iz Krajine sa svojim sugrađanima su, zločinom nad vojnom kolonom u Tuzli 15. maja, odsječeni od Srbije. Poznato je samo djelimično kolika je tada humanitarna kriza nastupila. Smrt 12 beba zbog nedostatka kiseonika je samo vrh ledenog brijega. Koliko je civila, teških bolesnika ili ranjenika sa fronta stradalo zbog nedostatka osnovnih uslova za liječenje, pa čak i hrane, i danas je uglavnom nepoznato.
Srbi u Posavini kreću u odsudnu borbu za oslobođenje iz okruženja sredinom aprila. Formiranje linija fronta radi očuvanja slobodne teritorije se odvija u više opština: Šamac, Orašje, Modriča, Gradačac i Brčko. Tokom maja opkoljeni Srbi iz Posavine očajničkim naporima uspijevaju, uz sadejstva srpskih snaga iz pravca Bijeljine, da probiju koridor kroz dio grada Brčko i uspostave vezu sa Srbijom. To nikako nije značilo kraj egzistencijalne ugroženosti, ali svakako jeste mogućnost lakšeg i sigurnijeg nastavka borbe za opstanak.
Do pred kraj juna 1992. godine tada već formirane 1. i 2. posavske brigade su uspjele formirati svojevrsni koridor od Brčkog, pa skoro do Modriče, u dužini od oko 60 kilometara. To je plaćeno izuzetno visokom cijenom - sa oko 200 života svojih boraca i bar duplo toliko teže i lakše ranjenih.
Sredinom juna kreće posljednja faza uspostavljanja koridora ka preostalim odsječenim Srbima i njihovim sugrađanima od Modriče do Knina. U dane uoči Vidovdana 1992. godine, nakon skoro cjelodnevnih međusobnih borbi /srećom bez poginulih/, Srbi uspijevaju da se sporazumiju i prepoznaju ko su, naravno, preko krsne slave! Prvo što prolazi tim uskim koridorom života prema Banjaluci je konvoj sa kiseonikom.
Ono što je ostalo zapamćeno nakon što su se braća spojila i koridorom prošao kiseonik, jeste da su Krajišnici bili ubijeđeni da Posavaca ima bar tri-četiri puta više, a da su Posavci mislili kada su vidjeli tada tenkove T-84, da je rat sigurno završen u narednih mjesec-dva.
Kakva je uloga Semberaca u stvaranju koridora života Posavcima, svakom pametnom je jasno. Kakva je uloga Posavaca u oslobađanju koridora od Brčkog do Modriče u dužini od 60 kilometara, prije spajanja sa Krajišnicima, je valjda, takođe, svakom pametnom jasno. Kakva je uloga Krajišnika, koji su tokom cijelog Odbrambeno-otadžbinskog rata ratovali širom Republike Srpske, je valjda svakome pametnom i dobronamjernom jasno.
Ono što svaki naš regionalni identitet kroz zavjetni vrijednosni sistem Kosovskog zavjeta čini narodom, jeste svijest o cjelini - cjelokupnom srpskom narodu, bez administrativnih granica i regionalnih podjela.
Naravno da neprijatelji pokušavaju već više vijekova da nas podijele po svakom mogućem osnovu pa čak i po regionalnoj pripadnosti na Hercegovce, Crnogorce, Šumadince, Semberce, Posavce, Krajišnike i tako dalje. Na taj način nas svode na plemenske skupine i žele nas mentalitetom svesti na poslušnu živinu, koja mora da gleda u zrno što joj se daje i da isto kljuca pognute glave. Da ne bismo živjeli u realnosti projektovanog mentalnog kokošinjca, moramo da iz orlovske perspektive posmatramo cjelinu, srpski narod kao cjelinu. Svi naši regionalni identiteti su naše kulturno i nacionalno bogatstvo, ali smo jedni bez drugih ništa drugo do tuđe roblje raznih vrsta.
U tom smislu je i današnje praznovanje zagrljaja Srba sa istoka i zapada Republike Srpske klica i simvol svesrpskog duhovnog, kulturnog i svakog drugog jedinstva, kako je to definisano i u nedavno objavljenoj Deklaraciji.