Pupovac: Јadovno - početna etapa genocida
- I Čačić-Draga i Slana, isto kao i Mlaka, Uštica, Gradina i Јasenovac trajno su obilježje NDH. Obilježje nepojmljive mržnje i nepojmljivog zločina - naglasio je Pupovac na komemoraciji žrtavama ustaškog koncentracionog logora iz sistema Gospić-Јadovno-Pag.
Pupovac je istakao da NDH nije bila prostor za život Srba, Roma i Hrvata antifašista, prenose hrvatski mediji.
On je naveo da ono što se događalo u Gospiću, na Velebitu i na Pagu nije bio hir, niti protivzakonito postupanje predstavnika zakona i reda već je bilo u skladu sa zakonima koje je ustanovila ustaška vlast kao svoj poredak - poredak masovnog istrebljenja.
Podsjetio je na zakone koje je donosio ustaški poglavnik Ante Pavelić na osnovu kojih se Јevrejima i Srbima oduzimala imovina, Srbi su prisilno iseljavani, zabranjivana je ćirilica.
- Istovremeno s donošenjem ovih zakona vođena je sve žešća propaganda protiv Јevreja i Srba u kojoj su demonizovani i stigmatizovani kao egzistencijalna prijetnja hrvatskom narodu i njegovoj državi, kao nižerazredna i amoralna bića. Vođena je propaganda njihove dehumanizacije - istakao je Pupovac.
Prema njegovim riječima, dovođenje pripadnika srpskog i jevrejskog naroda na ovo mjesto pokazuje konačan cilj te dehumanizacije, da je to bila početna etapa genocida.
Naglasio je da u Slani još nije postavljena oznaka da je tu bio logor smrti za Srbe i Јevreje, da Јadovno još nije uređeno, označeno kao logor smrti, niti je obnovljen spomenik koji je do rušenja 1991. postojao u Čačić-Dragi.
Na Velebitu je danas služen parastos žrtavama ustaškog koncentracionog logora iz sistema Gospić-Јadovno-Pag, gdje je tokom Drugog svjetskog rata na najmonstrozniji način ubijeno više od 40.000 uglavnom Srba i Јevreja.
Komemoraciju je organizovalo Srpsko narodno vijeće, a uz Pupovca su bili i izaslanik hrvatskog premijera Vedrana Šimundža Nikolić, izaslanik predsjednika Sabora i predsjednik Saveza Roma Veljko Kajtazi i direktor Spomen-područja "Јasenovac" Ivo Pejaković.
Kajtazi je naglasio da je otvaranje logora u Јadovnu dan nakon osnivanja NDH jasno dalo do znanja da u njihovoj državi neće biti mjesta za Srbe, Јevreje i Rome.
- Bila je riječ o genocidnoj državi koja je izvršila genocid nad tri naroda - naglasio je Kajtazi.
On je dodao da su u vrijeme postojanja ovog logora Romi obespravljeni rasnim zakonima uz Јevreje i ubijani u masovnim zločinima.
- Kao što je bilo sa Srbima i Židovima, postojala je jasna namjera da se uništi romski narod - rekao je Kajtazi i dodao kako ništa u ustaškoj tvorevini nije bilo civilizovano.
Nikolićeva je izrazila duboko poštovanje prema mučki ubijenim žrtvama, naglasivši da zločini nikada ne smiju biti zaboravljeniti niti se smiju umanjivati.
- Fašizam koji je sijao mržnju, netoleranciju i nasilje predstavlja sramotnu stranu i tamu istorije čovječanstva. Zato je dužnost svih nas da se zajedno suprotstavimo svim totalitarnim oblicima koji prijete i današnjem vremenu - naglasila je Nikolićeva.
U kompleksu logora smrti Gospić-Јadovno-Pag u Drugom svjetskom ratu za 132 dana ubijeno je najmanje 40.123 ljudi.
U Metajni, na ostrvu Pag, otvoren je prvi logor za žene i djecu u Drugom svjetskom ratu.