Izložba u slavu muzike - 125 godina "Srbadije"
Kustos Muzeja Tanja Lazić izjavila je da je priprema izložbe bila prilika da se na jednom mjestu prikupi veliki broj priloga o aktivnostima "Srbadije", posebno u novijem periodu, što predstavlja dobru osnovu za buduća istraživanja i radove.
Prema njenim riječima, izložba će publici predstaviti mali dio odabrane građe iz prebogatog opusa i dostignuća "Srbadije" kroz periode rada od 1899. do 1945. i od 1992. do 2024, najznačajnija dostignuća od 1992. godine i dio posvećen horskom Festivalu "Majske muzičke svečanosti".
- Izložbom o `Srbadiji`, horu svjetskog glasa i istinskom muzičkom fenomenu iz Bijeljine, još jednom naglašavamo važnost znanja, entuzijazma i posvećenosti u kulturi i njihov doprinos očuvanju tradicije, kulture i duhovnosti našeg naroda, kao i značaj njihove misije u slavu muzike - navela je Lazićeva.
Ona je istakla da je Srpsko pjevačko društvo "Srbadija" od osnivanja učestvovalo u svečanostima povodom gradske slave Svetog Pantelejmona, zbog čega u Muzeju smatraju da su i ovogodišnji "Pantelinski dani" najbolje vrijeme za ovu prezentaciju.
Izložba se priprema povodom slave grada Bijeljine i Pantelinskih svečanosti, a biće otvorena u 19.30 časova u Muzeju Semberije.
"SRBADIЈA" NA ЈAVNOЈ SCENI OŽIVLjAVA NACIONALNE I TRADICIONALNE VRIЈEDNOSTI
U materijalu pripremljenom za izložbu navedeno je da u posljednjoj deceniji 20. vijeka, uspostavljanjem novih društveno-ekonomskih i političkih odnosa, raspadom SFRЈ i ratom u BiH, oživljavaju na javnoj sceni decenijama potisnute i zaboravljene vrijednosti sa naglašenim nacionalnim i tradicionalnim karakterom.
U takvim okolnostima, jula 1992. godine u Bijeljini, koja je bila jedna od rijetkih sigurnih oaza u teškom ratu, došlo je do ponovnog osnivanja Srpskog pjevačkog društva "Srbadija".
Baštineći ime i repertoarski opus Srpskog pjevačkog društva osnovanog krajem 19. vijeka, nova "Srbadija" je za 32 godine postojanja postavila nove standarde horskog rada i rezultata na lokalnom, državnom i međunarodnom nivou.
Uprkos brojnim preprekama i ograničenjima, "Srbadija" je brzo osvojila javni prostor i postala poznata po vrhunskom izvođenju domaćih i inostranih kompozicija duhovne i svjetovne muzike.
Poseban značaj pridaje se saradnji sa Srpskom pravoslavnom crkvom i liturgijskom pjevanju koje pune 32 godine neprekidno izvode u bijeljinskim pravoslavnim hramovima.
Na desetogodišnjicu osnivanja Društva 2002. godine počinje organizacija međunarodnog horskog Festivala "Majske muzičke svečanosti" u Bijeljini, koji je već u prvim godinama postojanja od muzičkih stručnjaka iz regiona dobio status izuzetnog muzičkog događaja.
Kao rezultat brojnih nastupa na domaćoj i međunarodnoj sceni koje redovno prate medalje, nagrade i druga visoka priznanja, "Srbadija" je trenutno na svjetskoj rang-listi horova Fondacije Interkultur na 23. mjestu u kategoriji tradicionalne muzike, 36. mjestu u kategoriji mješovitih horova i 120. mjestu na ukupnoj rang-listi, što je najbolje rangirani hor iz Republike Srpske, BiH i regiona.
DOPRINOS "SRBADIЈE" RAZVOЈU NARODNOG I PROSVETITELjSKOG DUHA
Uz brojne muzički nadarene pojedince koji su bili članovi hora, najveća zasluga za uspjehe "Srbadije" svakako pripada dirigentu Desanki Trakilović koja horom rukovodi od prvog dana njegovog osnivanja, a od 2008. godine s jednakim uspjehom horom diriguje i docent doktor Јelena Trakilović.
"Svojim radom i izvanrednim muzičkim izvedbama Srpsko pjevačko društvo `Srbadija` postalo je sinonim kvaliteta domaće kulturne scene i vrhunski ambasador kulture srpskog naroda i naše zemlje", ocijenila je Lazićeva.
U godini u kojoj se navršava 125 godina od osnivanja prvog Srpskog pjevačkog društva "Srbadija", čiji se nastanak 1899. vezuje za vrijeme okupljanja domaćih snaga u BiH pod austrougarskom vlasti, Lazićeva je istakla da su svojim muzičkim, kulturnim i nacionalnim radom doprinosili razvoju narodnog i prosvjetiteljskog duha i očuvanju nacionalne kulture.
Nakon zabrane aktivnosti tokom Prvog svjetskog rata, Društvo je u novoj Kraljevini SHS/Јugoslaviji obnovilo svoj rad i ubjedljivo držalo primat među gradskim horovima okupljajući najkvalitetnije pjevače i izvodeći najkvalitetniji repertoar.
Srpsko pjevačko društvo "Srbadija" ugašeno je 1945. godine nakon Drugog svjetskog rata, kao i mnoge druge organizacije sa nacionalnim predznakom u socijalističkoj Јugoslaviji.