Vujadinović: Srpska zastava personifikovala čitav narod (FOTO)
- U vezi s tim, ova pjesma Laze Kostića je jedan poziv ili, bolje rečeno, jedno obraćanje tom srpskom narodu, obraćanje zastavi pa time i obraćanje čitavom narodu, gdje on vidi svoju budućnost. Da li u jednom oslobodilačkom pokretu i nastavljanju ideje za koju se borila Ujedinjena omladina srpska ili će, s druge strane kako je on smatrao, da bude porobljen, ponižen i da ne bude ostvaren taj njegov osnovni cilj, koji je inače bio definisan početkom 19 vijeka u vezi sa razvojem srpske revolucije - rekao je Vujadinović.
Vujadinović je podsjetio da je Ujedinjena omladina srpska okupljala ljude i značajne kulturne poslanike tog vremena iz Srbije, Habzburšške monarhije, BiH, Crne Gore.
- Ta Ujedinjena omladina srpska održala je nekoliko svojih omladinskih skupština u kojima je postavila svoje određene političke zahtjeve u skladu sa generalnom atmosferom koja je u tom vremenu vladala u Evropi. Јedan od njihovih osnovnih ciljeva bio je ne samo ujedinjenje srpskog naroda, ako se tako može reći, u jednoj jedinstvenoj državi nego i prosvećenje tog istog naroda. U vezi s tim, onda je ta Ujedinjena omladina srpska ne baš tako optimistično dočekana u Habzburškoj monarhiji s jedne strane, a s druge strane poslije ubistva kneza Mihaila 1868. godine sumnjičena je da je imala nekih udjela u organizaciji tog događaja. Zbog toga je poslije 1871. godine prestao njen rad da bi kasnije ona pod nešto drugačijim nazivom Družina za oslobođenje i ujedinjenje srpsko nastavila svoj rad na Cetinju, Kneževini Crnoj gori, poslije 1872. godine - rekao je Vujadinović.
Prema njegovim riječima, u takvim okolnostima nastalo je nekoliko rodoljubivih djela Laze Kostića.
- Među njima je i ova pjesma o kojoj govorimo i koja je posvećena srpskoj zastavi. Kao što je poznato, poslije donošenja Sretenjskog ustava 1835. godine, prvog Ustava moderne srpske države, srpske kneževine tada, 1835. godine bili su definisani i u tom Ustavu i određeni simboli, što inače u formalnom smislu Srbija, koja je tada još bila vazalna kneževina, u vazalnom odnosu prema Osmanskom carstvu, ne bi mogla da ima. Međutim, Sretenjski ustav, bez obzira na njegovo kratko trajanje, sadržavao je te odredbe, pa je pored ostalog sadržavao i odredbu o zastavi. Tada je definisana i srpska trobojka koja je kasnije sa određenim izmjenama ostala na snazi maltene sve do najnovijeg vremena - naveo je Vujadinović.
Vujadinović je napomenuo da je u vezi s tim bilo dosta negativnog otklona pojedinih velikih sila prema toj srpskoj zastavi.
- Zbog toga što se tada govorilo, a to su govorili i predstavnici Habzburške monarhije, pa i ruski predstavnici, da je ona u svakom slučaju identična ili da liči na zastavu Francuske, a poznato je da je ta trobojka u francuskoj revoluciji imala značajnu ulogu - istakao je Vujadinović.
Vujadinović je naglasio da je "taj cilj, stvaranje jedinstvene srpske države, koji je kao takav definisan u Prvom srpskom ustanku i kada su Srbi izgrađeni kao suverena nacija u toku tog srpskog ustanka, ustvari bio jedna ideja vodilja u srpskoj politici 19. vijeka".
- Dakle, u skladu sa osnovnim i sveprisutnim, ako se može reći, idejama u Evropi tog vremena. Prema tome, Srbi nisu u tom smislu predstavljali neki veliki izuzetak u odnosu na nacionalne pokrete, nacionalnu ideologiju pojedinih drugih, prije svega razvijenih zapadnih zemalja. U vezi s tim, onda se i definiše ustvari jedna takva ideologija razvoja nacionalnog pokreta i ujedinjenja narodnog, ujedinjenja nacionalnog na bazi, prije svega, zajednice jezika, odnosno na bazi jedinstvenog jezika pri čemu se nacija doživljava upravo tako kao, da tako kažem, jedan korpus obuhvaćen zajedničkim jezikom i jednom slojevitom istorijom - objasnio je Vujadinović
Vujadinović je poručio da je "tako nacija definisana ustvari kao jedan prirodni fenomen, jedna prirodna pojava".
- U današnjem vremenu, koje se smatra postsuverenističkim, i kada se nacija sve više doživljava kao politički fenomen, to se u nauci često definiše kao sintetizovana nacija, onda se i drugačije, da tako kažem, definišu uopšte svi ovi postulati. Ali zato se u okviru jednog nacionalnog korpusa javljaju određeni pokreti za formiranje posebnih nacija, formiranje posebnih jezika, što takođe nije posebna pojava, nije nova pojava i nije pojava koja je karakteristična samo za balkanski prostor. Ali ona u svakom slučaju kao takva, da tako kažem, postoji i definiše se na onim temeljima i principima koji su suprotni od ovog definisanja nacije kao prirodnog fenomena - rekao je Vujadinović.
Vujadinović je objasnio da "sintetizovani tip nacije određuje prije svega njeno političko opredjeljenje kada bi se onda u skladu s tim obrnutim smjerom stvarale i neke identitetske pretpostavke za njenu posebnost".
- I to je pojava koja je karakteristična u pojedinim evropskim i ne samo evropskim oblastima. Ona je u posljednje vrijeme u vezi sa jednom idejom da je nacija oživjela svoj istorijski hod, da je prestala da bude nosilac suvereniteta i u vezi sa raznim postupcima i projektima regionalizacije pojedinih starih evropskih država i pojedinih starih evropskih naroda, u okviru toga definiše se ustvari da bi onda te regije trebale da budu novi nosioci suvereniteta - izjavio je Vujadinović.
Vujadinović je napomenuo da se "na taj način u skladu sa ovom osnovnom ideologijom može govoriti o nebrojenom multipliciranju raznih nacionalnih identiteta kako u srpskom, tako i u svakom drugom korpusu".
- U posljednje vrijeme često se govori o vojvođanskoj naciji, o svim onim identitetskim kriterijumima koji bi kako-tako definisali posebnoj istoriji, posebnoj teritoriji, pa čak i posebnom metričkom porijeklu, posebnim simbolima i to bi ustvari bio kao jedan od tih principa konstituisanja novih nacija obrnutim putem u odnosu na ono kako su one definisane kao prirodni fenomen - zaključio je Vujadinović.