Ima li rješenja za zagađenost vazduha u velikim gradskim sredinama?
Ekološka svijest sve više postaje centralni dio društvenog i individualnog djelovanja svakog pojedinca.
U tom kontekstu, komprimovani prirodni gas sve više dobija na popularnosti kao održiva opcija za pogon automobila.
Prepoznajući značaj CNG-a, Nestro je u Rafineriji nafte Brod, otvorio prvi servis za ugradnju CNG sistema u motorna vozila, gdje se vrši i kompletna usluga za dobijanje atesta na ugradnju plinskih uređaja u putnička i kombi vozila, kao i izdavanje atesta da su svi ugrađeni dijelovi urađeni po svjetskim standardima.
Da bismo CNG učinili dostupnim što široj populaciji, Nestro je realizovao projekat izgradnje prve CNG punionice na Nestro benzinskoj stanici u naselju Lazarevo u Banjaluci.
Punionica ima dvije saobraćajne trake, prilagođene za teretna vozila i autobuse, komercijalna i putnička vozila, čime se omogućava široka upotreba komprimovanog prirodnog gasa kao pogonskog goriva.
CNG sagorijeva mnogo čistije u odnosu na konvencionalna goriva kao što su benzin ili dizel, emitujući značajno manje štetnih materija poput azotnih oksida, čađi i CO2.
Rješavanje problema zagađenja vozila ključno je za poboljšanje kvaliteta vazduha i smanjenje emisije štetnih gasova.
Ovaj aspekt postao je od vitalnog značaja u svjetlu potrebe za smanjenjem klimatskih promjena i poboljšanja kvaliteta vazduha u gradovima, izjavio je Kiril Tkačev, direktor Nestro Petrola, te dodao da je i finansijski aspekt korištenja CNG-a takođe povoljniji u odnosu na standardna goriva.
- Iako inicijalna investicija u vozilima na prirodni gas može biti viša, dugoročne uštede se ostvaruju kroz niže troškove goriva i održavanja vozila. CNG je jeftiniji od tradicionalnih goriva, a vozila na prirodni gas imaju duži vijek trajanja motora zbog čistijeg sagorijevanja. Kada uzmemo u obzir troškove goriva i održavanja, jasno je da CNG predstavlja pametan izbor za sve koji razmišljaju dugoročno - izjavio je Tkačev.
Ugradnja sistema za CNG u automobile nosi sa sobom brojne prednosti kako za vozače, tako i za okolinu.
Јedna od glavnih prednosti je smanjenje emisije štetnih gasova u atmosferu.
Komprimovani prirodni gas zaista predstavlja značajan korak ka smanjenju emisije štetnih gasova i poboljšanju kvaliteta vazduha, posebno u urbanim sredinama poput Banjaluke, ističe i Predrag Ilić, direktor Јavne naučnoistraživačke ustanove Institut za zaštitu i ekologiju Republike Srpske Banjaluka.
- Sa aspekta zaštite životne sredine, korišćenje CNG-a u drumskom saobraćaju može značajno doprinijeti smanjenju emisije azotnih oksida i suspendovanih čestica, koji su glavni uzročnici aerozagađenja i zdravstvenih problema u gradovima. Prelazak na CNG u javnom prevozu, ali i šira primjena u privredi i individualnoj upotrebi, mogao bi dugoročno smanjiti oboljenja povezana sa zagađenjem vazduha, kao što su respiratorne i kardiovaskularne bolesti - naglašava Ilić i dodaje da Institut za zaštitu i ekologiju Republike Srpske podržava sve inicijative usmjerene na održiva rješenja u sektoru energetike i transporta.
- U tom kontekstu, smatramo da je jedan od ključeva za rješavanje problema zagađenja vazduha u Banjaluci kombinacija strategija - uključujući masovniju upotrebu ekološki prihvatljivih goriva poput CNG-a, unapređenje energetske efikasnosti u svim sektorima, te jačanje svijesti građana i privrede o prednostima smanjenja emisija - dodao je Ilić.
Značaj CNG-a prepoznat je i na institucionalnom nivou, gdje je Savjet ministara BiH, na prijedlog Ministarstva vanjske trgovine i ekonomskih odnosa, fokusriajući se na zaštitu okoline uz podizanje sigurnosti u saobraćaju, donijelo Odluku o privremenoj suspenziji i privremenom smanjenju carinskih stopa pri uvozu novih električnih, hibridnih i CNG automobila do 31. decembra ove godine, u skladu sa Zakonom o carinskoj tarifi BiH.
Savjet ministara, kako su saopštili, na ovaj način pruža "konkretnu finansijsku podršku građanima, te javnom i privatnom sektoru za kupovinu i masovniji uvoz ove vrste automobila, što će doprinijeti smanjenju zagađenja vazduha i dekarbonizaciji kao jednom od ključnih stubova Zelene agende za zapadni Balkan", saopštili su iz Savjeta ministara.
Donošenjem odluke do kraja 2025. godine produžava se ukidanje carine na uvoz električnih automobila u BiH, a novina je da su bescarinskim uvozom obuhvaćeni CNG automobili koji koriste prirodni plin, dok će se dalje primjenjivati smanjene carinske stope za uvoz hibridnih vozila od pet odsto.
Sama ugradnja sistema za CNG ne zahtijeva značajne modifikacije motora, već se obavlja relativno jednostavno i brzo.
Ovo čini proces prelaska na ekološki prihvatljiviju vožnju pristupačnim i dostupnim većem broju vozača.
Tiša vožnja i manje vibracija jedan su od benefita korišćenja CNG-a.
U gradskim sredinama, gdje je nivo buke već često povišen zbog gužvi i gustog saobraćaja, korišćenje vozila na CNG može doprinijeti smanjenju ukupne buke i poboljšanju kvaliteta života stanovnika.
Manje vibracija takođe doprinosi smanjenju opterećenja infrastrukture i puteva, što može produžiti njihov vijek trajanja i smanjiti potrebu za čestim popravkama.
U savremenom društvu u kojem težimo očuvanju životne sredine i smanjenju negativnog uticaja na okolinu, alternativni izvori goriva postaju sve važniji.