Obilježena godišnjica egzodusa sarajevskih Srba - prije 29 godina iz opština krenuli u neizvjesnost i slobodu

U ratu odbranjene opštine tada srpskog Sarajeva, za stolom u Dejtonu pripale su Federaciji. Više od 120.000 Srba, po februarskom i martovskom nevremenu, krenulo je u neizvjesnost, noseći i posmrtne ostatke svojih najmilijih. Između svojih domova pod muslimanskom vlašću i Republike Srpske, izabrali su Srpsku i slobodu u njoj.

U predugačkoj koloni, kojoj se ni početak ni kraj nije nazirao, put neizvjesnosti ali u slobodu, sa porodicama i sapatnicima krenuli su. Crnje zadušnice zapamtili nisu. Napuštajući postojbinu predaka, domove i imovinu su ostavili. Ali su zemne ostatke najmilijih ponijeli. Da u miru počivaju, da im vječne kuće ne skrnave. Јovanka jedva punoljetnog sina Bojana. Poginuo je braneći Ilidžu.

Koji red iznad, vječni smiraj „pronašla“ su braća - dvadesetogodišnji Milomir i tri godine stariji Spasimir. Poginuli su u istom trenu. Nadomak Ilijaša. Roditelje ostavili bez nasljednika. I svaka krstača u Novom Zejtinliku, zasebna je tužna priča. Živote su položili za odbranu domova, a njihovi potomci ili preci, bez domova ostali.

I svaki učesnik biblijskog Egzodusa, tih februarskih i martovskih dana, ponio je isto breme. I još nosi. A bolna sjećanja naviru.

Više od 4.200 srpskih boraca život su položili braneći svoj narod u dvostrukom neprijateljskom obruču, u tada Srpskom Sarajevu. Gotovo 1.000 ih je po drugi put sahranjeno na Novom Zejtinliku. Ostali na grobljima širom Srpske, tamo gdje je nepravedni dejtonski vihor, odnio njihove najmilije. Zajedno sa preživjelim saborcima, prethodno zaustavili su 35 neprijateljskih ofanziva, sve žešćih i težih od posljednje. I ni pedlja ustuknuli nisu. Žrtva Sarajevskih Srba time je i veća.

A pokušavaju komšije – kvazi istoričari krivicu za etnički očišćeno Sarajevo, na Srbe upravo da prebace. Demantuju ih u sjećanje prognanih, urezane prijetnje Alije Izetbegovića kako će svaki Srbin koji je srpsku uniformu ili oružje nosio i svoj dom štitio, završiti u zatvoru. Ili izrečene presude bez krivice i suđenja Hasana Muratovića, protjerivanje Avde Hebiba i njegovih policajaca i onih malobrojnih koji su prinudno ostali samo privremeno.

Ispisujući novo poglavlje istorije, Srbi Sarajeva armirali su temelje Republike Srpske. I u njoj svetilište „Novi Zejtinlik“ na kojem svako od nevoljnika iz biblijske seobe ima nekoga, koga više nema! I sve dok mramorne krstače usnulog puka – opominju, a preživjeli iz izbjegličke kolone, njihovi potomci i potomci potomaka, pamteći nose rane koje vječno krvare i koje vrijeme ne lijiči, ko ima pravo da zaboravi!? I odakle pravo aktuelnim jurišnicima na Srpsku da ignorišu srpska svetilišta pa i ovo najveće sa kojeg je i ovaj put odaslat imperativ za sve generacije – sjećanje na žrtvu za Republiku Srpsku i jedinstvo u očuvanju Republike Srpske.