Savjet bezbjednosti UN o Kosovu i Metohiji; Beograd upozorio da su Srbi na KiM u opasnosti (VIDEO)
Kina: Unmik treba da ostane
Priština zatvorila niz srpskih institucija, ugrozile živote Srba, tvrdeći istovremeno da se zalaže za spuštanje međunacionalnih tenzija, rekao je kineski ambasador pri UN Geng Žuang.
Unmik igra važnu ulogu u promovisanju međuetničkog pomirenja i sve strane moraju podržati Unmik u ispunjavanju mandata, stav je Kine.
Kina je privržena odredbi iz Rezolucije 1244 kojom se predviđa obostrano prihvatljivo rješenje, rekao je kineski ambasador.
Grčka: Obe strane moraju ostati privržene dijalogu
Ambasador Grčke pri UN Evangelos Sekeris obe strane moraju ostati privržene dijalogu uz posredovanje EU i pokazati najveću uzdržanost kako bi se izbkeglo pogoršavanje situacije na terenu.
- Ne možemo ignorisati zapaljivu retoriku... Status paralelnih srpskih institucija mora se riješiti u okviru Zajednice srpskih opština. Odgovorni za napade na sjeveru Kosova se moraju privesti pravdi - rekao je grčki ambasador.
Vašington traži kresanje troškova, ukidanje Unmika
Američki ambasador DŽon Keli pozvao je na postepeno ukidanje Unmika, navodeći da Vašington riješen da smanji nepotrebne troškove.
- Unmik je mirovna misija bez mirovnih snaga koja 85 odsto budžeta troši na plate zaposlenih - rekao je Keli.
Zatražio je da budući sastanci o KiM budu održavani jednom godišnje i iza zatvorenih vrata kako bi se izbjegli neproduktivni nastupi.
- Konačni cilj dvije strane mora biti međusobno priznanje - zaključio je američki ambasador.
Rusija: Šovinističko ponašanje Prištine prema Srbima
Ruski ambasador pri UN Vasilij Nebezja oštro je osudio "šovinističko" ponašanje vlasti u Prištini prema Srbima, otimanje imovine i nelegalna suđenja.
- Cilj ovoga je protjerivanje - rekao je Nebenzja, nabrajajući čitav niz slučajeva kršenja osnovnih prava, uključujući sprečavanje dolaska na KiM zvaničnicima vlasti iz Beograda.
Oštro je, takođe, osudio neznatan napredak u procesu povratka srpskih prognanika na KiM, te naveo da su vlasti u Prištini, ne objavljujući rezultate istraga na incidenata na sjeveru Kosova, krivicu automatski pripisale Srbima.
Posle 17 godina angažmana EU, analiza kristalno pokazuje da Evropska unija nema način da utiče na Prištinu, što je potkrijepio činjenicom da je Aljbin Kurti u nekoliko navrata izjavljivao da nema namjeru da formira Zajednicu srpskih opština.
Nebenzja je rekao da ne shvata smisao isporučivanja dronova, borbenih helikoptera i ostale vojne opreme vlastima u Prištini, navodeći da je sve to žestoko u suprotnosti sa Rezolucijom 1244 Savjeta bezbjednosti UN iz juna 1999. godine.
Nadamo se da će Specijalni sud na primeran način kazniti lidere nekadašnje terorističke "oslobodilačke vojske Kosova" za zločine počinjene tokom rata 1998-99. godine.
- Pitamo se hoćemo li ikada čuti glas iz Brisela koji će se založiti za sprovođenje sporazuma postignutih pre više od decenije - rekao je ruski ambasador, zahtevajući još jednom od Gervale Švarc da objavi rezultate istrage o napadu na ruskog diplomatu 2019. godine.
Odgovarajući na izlaganje predstavnice Prištine, Nebezja je najavio da će Rusija sledeći put preispitati "učešće civila na sjednici" jer se, kako je rekao, krše demokratska i pravila lijepog ponašanja.
Đurić: Alarm za međunarodnu zajednicu
Šef srpske diplomatije, Marko Đurić upozorio je na posljedice presedana koji je učinjen 2008. godine jednostranim proglašenjem tzv. nezavisnosti Kosova.
- Na vrijeme smo upozoravali da, kada se jednom principi međunarodnog prava prekrše, pitanje je kako možemo da izađemo iz ovog začaranog kruga. Svaka zemlja, potencijalno, može imati svoje "Kosovo" - rekao je Đurić.
Upozorio je jednostrane poteze i etnički motivisane incidente koje je počinio aktuelni vladajući režim na čelu sa Aljbinom Kurtijem, navodeći da su ti potezi imali direktne posljedice po ljude.
- Ukinute su plate, penzije, socijalna pomoć hiljadama srpskih porodica. Osnovna sredstva za opstanak mnogih naših sunarodnika... To nije bila samo politička provokacija – bio je to proračunati pokušaj brisanja kolektivnog identiteta Srba u ovim sredinama - rekao je srpski ministar spoljnih poslova.
Đurić je naveo da u Prištini ne postoji politička volja da se formira Zajednica srpskih opština, već da se Kurtijeva politika svodi na "etno-nacionalističku strategiju izgrađenu sa ciljem izazivanja straha, zastrašivanja i izopštavanja".
Naveo i da je na nedavnim izborima jedno poslaničko mjesto oduzeto Srpskoj listi, te da su vlasti u Prištini "pokrenule široku kampanju progona viđenijih Srba na Kosovu i Metohiji zbog učešća u protestima krajem 2022. godine".
- Podsjetiću, od uspostavljanja međunarodnog prisustva u pokrajini zabilježeno je 9.530 etnički motivisanih incidenata. Samo u izvještajnom periodu dogodila su se 63 takva incidenta — a u 25 slučajeva direktno su umiješani pripadnici tzv. kosovske policije - naveo je Đurić.
Slovenija za ispunjavanje dosadašnjih sporazuma
Slovenački ambasador pri UN Samuel Žbogar pozvao je lidere Beograda i Prištine da ispune dosadašnje sporazume te da se uključe u pregovore koji bi garantovali evropsku budućnost.
Žbogar je upozorio da treba posebnu pažnju posvetiti manjinskim zajednicama, posebno Srbima, te zatražio sveobuhvatne istrage o incidentima u Banjskoj i eksploziji na Ibru.
Unmik mora da se adaptira u skladu sa realnošću na terenu i na taj način doprinese stabilnosti, rekao je slovenački ambasador.
Zijade zatražila istrage, osudila napade i podržala dijalog
Šefica Unmika, Libanka Karolin Zijade ocijenila je da postavljanje novog predstavnika EU za KiM Pitera Sorensena predstavlja pozitivan signal i potez koji bi mogao objema stranama pomoći u potrazi za rešenjima.
Osudila je napad koji se 29. novembra dogodio na sjeveru KiM, navodeći da očekuje nepristrasnu i sveobuhvatnu istragu, koja bi počinioce privela licu pravde. Isto je ponovila i za događaje u Banjskoj. Nedavni napad na poštu u Leposaviću je nazvala neprihtavljivim.
Zatražila je da inspektorat tzv. kosovke policije objavi rezultate istraga o nasilju policije na sjeveru Kosmeta, uključujući i one nad maloljetnicima.
Osudila je i uništavanje vjerskih obilježja i objekata, ocjenjujući da je takva praksa nespojiva sa vrijednostima za koje se Ujedinjene nacije zalažu.
----
Šef srpske diplomatije Marko Đurić je, prije sjednice, rekao da očekuje da će novi izvještaj o situaciji na Kosovu i Metohiji obuhvatiti kritike nastavka jednostranih akcija Prištine i brojne incidente periodu na koji se odnosi taj dokument.
Na prethodnoj sjednici, u oktobru prošle godine, SAD, Velika Britanija i Јapan tražili su ukidanje Unmika, ali su Kina, Francuska i Rusija bile protiv.
Gašenje Unmika dio je agende zapadnih diplomata u Njujorku još od 2008. godine, od kada SAD i Velika Britanija tvrde da je ova misija nadživjela prvobitni mandat, pozivajući Savjet bezbjednosti da počnu proces gašenja. Misiju UN nemoguće je ugasiti bez pristanka Rusije i Kine.