Kako je katastrofa u Јablanici ubrzala eroziju (ne)moći političkog Sarajeva?
Kolumnu prenosimo u cijelosti:
Izostanak prevencije, izostanak adekvatne reakcije i na kraju potpuna nemoć prilikom sanacije, tri su ključna koraka koja su dovela do suštinskog gubitka legitimiteta i povjerenja građana Federacije BiH u institucije od lokalnih, kantonalnih, entitetskih, institucija na nivou BiH, jednom rječju institucija kojima rukovodi političko Sarajevo.
Lanac odgovornosti ne samo da je zakazao, već je dokazo da alke u njemu ne da nisu povezane već da ne funkcionišu ni pojedinačno.
Najmanje što se moglo učiniti nakon serije propusta bilo je preuzimanje odgovornosti, to niko nije učinio. Život je nastavio da teče dalje, ljudi pogođeni ovom katastrofom ostali su nezaštićeni i prepušteni sami sebi bez povjerenja u sistem.
Na kraju problem koji je na skoro pet mjesci zaustavio čitavu FBiH, y svim segmentima, riješen je putem strane donacije, u vidu finansiranja i izgradnje sto metara pruge koju vlasti FBiH nisu mogle samostalno popraviti. Isto tako, jedan od najvećih poraza koji je prouzrokovala ova situacija je izostanak adekvatne reakcije društva, medija i akademske zajednice FBiH.
Zašto?
Zato što se svi pomenuti zajedno godinama unazad bave guranjem svojih suštinskih problema pod "federalni tepih".
Godinama unazad, mediji i publika u FBiH drže pozornost na Republici Srpskoj. Nema tu ništa sporno, osim toga što je taj medijski narativ kreiran tako da je Republika Srpska glavni krivac za sve unutrašnje probleme FBiH, krivac kojeg treba eliminisati. Rezultat toga je dovođenje u stanje potpune zablude ljudi koji konzumiraju sadržaje takvih medija.
Primjer iz Јablanice pokazao je svu nesposobnost politika koje su BiH izvele iz dejtonskih okvira. Nažalost te politke se manifestuju na raznim mjestima i u različitim oblicima i generišu konstantnu društvenu i političku krizu.
Јedan od primjera je ministarstvo vanjskih poslova BiH koje svojim djelovanjem ne odražava usaglašenu volju dva entiteta i tri konstitutivna naroda, već interese jednog naroda i pola jednog entiteta. To je najbolji primjer gubitka povjerenja naroda u institucije, što je u konačnici rezultat antiustavnog djelovanja.
Sve gorepomenuto proizilazi iz nepriznavanja dejtonske činjenice da BiH čine dva entiteta i tri konstitutivna naroda, od strane onih koji predstavljaju političko Sarajevo.
Iz takvog političkog Sarajeva , pored konstantnog uplitanja u unutrašnje stvari Republike Srpske, može se čuti kovanica "manji entitet", što opet dovodi do nepotrebnog animoziteta.
Da, Republika Srpska je u teritorijalnom smislu možda manja za jedan pocenat, ali je zato pokazala na primjeru svojih institucija da je za sto procenata cjelovitija i organizovanija od FBiH. Takve antidejtonske politike nisu postigle očekivani rezultat. Republika Srpska nije manja, manji je suverenitet antidejtonske BiH, suštinski i formalni od onog koji Republika Srpska sprovodi i suštinski i formalno, držeći se "Dejtona".
Ono što su uspjele takve politike jeste da FBiH podijele na dva dijela, od kojih jedan dio bira dva člana predsjedništva BiH, a drugi ni jednog. Ovo je jedan od naojočitijih u nizu prijmera nemogućnosti ostvarivanja zagarantovanih ustavnih prava, u ovom slučaju jednog konstitutivnog naroda.
Na kraju, svi koji racionalno posmatraju stanje u BiH jasno vide do čega je dovelo odstupanje od Dejtonskog sporazuma.