U Hrvatskoj otvorena birališta za lokalne izbore, u trci 31.082 kandidata
Glasa se u 576 lokalnih jedinica, 428 opština, 127 gradova i 20 županija, kao i Zagrebu koji ima status grada i županije.
Za opštinska i gradska vijueća, županijske skupštine i zagrebačku Gradsku skupštinu, načelnike, gradonačelnike i župane, kao i njihove zamjenike kandidovala su se 31.082 kandidata, što je 7.770 manje nego prije četiri godine.
I ovaj put, broj kandidata je veći od broja kandidatkinja, kandidata je oko 57 odsto, a kandidatkinja 42 odsto. Kandidati prosječno imaju gotovo 48 godina, kandidatkinje 45, što je u prosjeku 47 godina. Dvoje najmlađih tek je odnedavno punoljetno, a najstariji kandidat ima 96 godina.
Pripadnici nacionalnih manjina na lokalnim izborima biraće iz svojih redova, između ostalih, deset zamjenika župana, 18 zamjenika gradonačelnika i 39 zamjenika opštinskih načelnika.
Zamjenike župana, pripadnici srpske manjine biraće u sedam županija - Karlovačkoj, Ličko-senjskoj, Osječko-baranjskoj, Vukovarsko-sremskoj, Šibensko-kninskoj, Sisačko-moslovačkoj i Bjelovarsko-bilogorskoj.
Pravo na zamjenika župana u Bjelovarsko-bilogorskoj ima i češka manjina, dok italijanska ima u Istarskoj, a romska u Međimurskoj županiji.
Najviše zamjenika načelnika iz svojih redova, 18, biraće pripadnici srpske manjine, a u osam zamjenike gradonačelnika.
U 12 opština u kojima neka nacionalna manjina čini većini, pripadnici hrvatskog naroda iz svojih redova biraju zamjenike načelnika, među ostalim, u Dvoru, Gvozdu, Krnjaku, Donjem Lapcu, Erdutu, Civljanu i Kistanju.
Najuticajnija srpska stranka je SDS S koja ima i tri zagarantovana poslanička mjesta u hrvatskom parlamentu.
U sedam gradova i 112 opština izbori su izvjesni, jer se u njima kandidovao samo po jedan kandidat, a poznati su i sastavi 35 opštinskih vijeća za koje je, takođe, istaknuta samo po jedna lista.
Što se ostalih gradova i opština tiče, analitičari procjenjuju da će ovi lokalni izbori biti neizvjesni. Najviše pažnje privlači izborna trka za gradonačelnika Zagreba u kojoj, prema anketama, vodi aktuelni gradonačelnik Tomislav Tomašević, s tim da će se o pobjedniku, najvjerovatnije odlučivati u drugom izbornom krugu, za dvije nedjelje, odnosno 1. juna.
Predizborne ankete, uoči izborne tišine predviđaju tijesne borbe širom Hrvatske i pokazuju da vladajuća Hrvatska demokratska zajednica (HDZ) ne vodi u najvećim gradovima, uz izuzetak Osijeka.
Aktuelni gradonačelnik Zagreba Tomislav Tomašević, koji je zajednički kandidat stranaka Možemo i Socijaldemokratske partije (SDP) ima šest protivkandidata, pa ankete predviđaju održavanje drugog izbornog kruga, jer niko neće osvojiti više od 50 odsto glasova izašlih na birališta u glavnom gradu.
Što se tiče izbora za Skupštinu grada Zagreba, većinu od 47 odbornika bi trebalo da zadrži koalicija Možemo i SDP koja vodi s 37,7 odsto glasova. HDZ je na drugom mjestu s oko 15 odsto, a lista Selak Raspudić treća sa oko 12 odsto, pokazala je anketa Promocija plusa na hrvatskom RTL-u.
U većini većih gradova ankete predviđaju drugi krug izbora za gradonačelnika. U Splitu, prema istoj anketi, vodi aktuelni gradonačelnik Ivica Puljak iz Centra s nešto više od 30 odsto glasova, a na drugom mjestu je HDZ-ov Tomislav Šuta s oko 24 odsto glasova.
Neizvjesno je u Rijeci gdje se prvi put u više od 30 godina dovodi u pitanje pobjeda Socijaldemokratske partije i to zbog unutarstranačkog sukoba uoči lokalnih izbora.
Ta stranka je, naime, kandidovala dosadašnju zamjenicu gradonačelnika Sandru Krpan, ali je neočekivano u izbornu trku ušao aktuelni gradonačelnik Marko Filipović kao nezavisni kandidat za gradonačelnika. Iako mu ankete ne daju velike šanse za ulazak u drugi krug, Filipović će uzeti dio glasova SDP, što, smatraju analitičari, otvara priliku drugim kandidatima, najviše Ivi Rinčić iz koalicije liberalnih stranaka, da se nađu u drugom krugu.
Što se Osijeka tiče, tamo je uvjerljivi favorit aktuelni gradonačelnik Ivan Radić koji bi, prema predizbornim anketama, mogao da pobijedi već u prvom krugu sa 70 odsto glasova birača.