Popović: Oni koji žele unitarnu BiH neće se zaustaviti u rušenju Dejtona
- To će biti najveći izazov Srba u vremenima koja slijede i za tu vrstu institucionalne i međunarodne borbe treba da se spreme nove generacije - rekao je Popović, povodom 30 godina Dejtonskog sporazuma.
Popović, koji je zadužen za oblast međunarodne ekonomske saradnje i oblast društvenog položaja crkve u zemlji i inostranstvu, ističe da je međunarodno pravo najviše kršeno upravo nad srpskim narodom, kako bi se oslabio i kako bi mu se slomila državotvorna snaga i volja i to kako u slučaju Kosova i Metohije, tako i u slučaju primjene Dejtonskog sporazuma.
On je napomenuo da je Dejtonski sporazum mijenjan bez saglasnosti njegovih garanata i potpisnika, protivno volji jednog konstitutivnog naroda BiH, iskrivljenim tumačenjem njegovih odredaba, a prije svega aneksa i pritiscima na rukovodstvo Republike Srpske koji su išli do nezakonitih smjena demokratski izabranog rukovodstva, pa i hapšenja.
- Oduzimanje Republici Srpskoj nadležnosti u oblasti odbrane, stvaranje pravosudnih institucija na centralnom nivou koje Dejtonski sporazum ne poznaje, kao i oduzimanje važnih fiskalnih nadležnosti Banjaluci, pravi su uzrok krize u BiH koja traje već tri decenije - kaže Popović.
On napominje da je Dejtonski sporazum bio izraz kompromisa, koji je uzeo u obzir i cjelinu interesa srpskog naroda na prostoru bivše Јugoslavije i podsjeća na to da su katastarsko vlasništvo nekretnina Srba i Srpske pravoslavne crkve daleko prevazilazile procenat teritorije koji je ovim sporazumom dodijeljen Republici Srpskoj.
- Međutim, iako je za nas Srbe današnja, dejtonska Republika Srpska bila kompromis da bi se osigurali mir i opstanak naroda, za mnoge međunarodne garante BiH, koja je ovim sporazumom stvorena, ali i za pojedine narode unutar nje, postojanje Republike Srpske bilo je nužno zlo, samo sredstvo da se uspostavi mir i faza ka njihovom konačnom cilju - unitarnoj BiH - navodi Popović.
Prema njegovim riječima, Republika Srpska je izraz nepokolebljive slobodarske i državotvorne volje srpskog naroda da živi u slobodi i da ima svoje institucije koje će Srbima garantovati život, mir i pravo da čuvaju i žive svoju vjeru, tradiciju i kulturu.
Popović napominje da sa druge strane, isti oni međunarodni činioci koji su nekada kreirali politiku "slaba Srbija, jaka Јugoslavija", smatraju još od momenta kreiranja ideje o BiH, da će, ako Srbi budu što slabiji, BiH biti jača.
- Za ovih trideset godina, iako su doživjela strahovite pritiske, u kojima su pojedinci i poklekli, rukovodstva Republike Srpske, podržana narodom, uspjela su da sačuvaju vitalne nadležnosti koje garantuju održivost i opstanak Republike Srpske - navodi Popović.
On ukazuje da u svijetu, koji se ubrzano mijenja i postaje svet imperija, u kojem nema pravila osim interesa najvećih, Srbi moraju racionalno da procijene sopstvene mogućnosti i snage i da pronađu saveznike među imperijama koje se rađaju.
Popović ocjenjuje da Rusija, koja se kao potpisnica i garant Dejtonskog sporazuma, svojim dosljednim stavom najviše angažovala za njegovo striktno poštovanje, ostaje važan glas podrške u međunarodnoj areni.
- Sva vrata u Moskvi su za Republiku Srpsku uvijek otvorena - ističe Popović.
Kada je riječ o SAD, Popović smatra da ohrabruju pozicije nove američke administracije u vezi sa poštovanjem Dejtonskog sporazuma.
- Pozicije republikanaca, koji se zalažu za poštovanje prava sva tri konstitutivna naroda, mnogo se razlikuju od prethodnih demokratskih administracija, koje su, pored toga što su nas bombardovale, pristrasno favorizovale Sarajevo i podržavale različite forme kršenja Dejtonskog sporazuma - kaže Popović.
Prema njegovim riječima, u složenim i napetim odnosima koji danas vladaju između garanata Dejtona, kao i njihovim međusobnim suprotstavljenim interesima, Republika Srpska i njeno rukovodstvo moraju, sarađujući sa svima, pronaći optimalan prostor za sopstveni razvoj u budućnosti, kojem okvir moraju biti Dejtonski sporazum i njegovi aneksi.
Kao prva podrška i najvažniji saveznik i oslonac Republici Srpskoj u toj borbi, kako smatra Popović, uvijek moraju biti Srbija i njeno rukovodstvo.
- Srbija, sa predsjednikom Aleksandrom Vučićem na čelu, koji je definisao patriotsku politiku prema Republici Srpskoj, dokazala je konkretnim djelima pomoći i podrške, kako na polju ekonomije i kulture, tako i na međunarodnoj sceni, da se Banjaluka i čitav srpski narod mogu osloniti na svoju maticu i kada ih niko drugi ne podržava i kada je potreban snažan glas srpskog jedinstva u borbi za neotuđiva prava Republike Srpske - poručio je Popović.
Opšti okvirni sporazum za mir u BiH, poznatiji kao Dejtonski mirovni sporazum, dogovoren je 21. novembra 1995. godine u vazduhoplovnoj bazi Rajt-Paterson kod Dejtona u američkoj državi Ohajo, a zvanično potpisan 14. decembra iste godine u Parizu.
U godinama nakon potpisivanja, pod pritiskom OHR-a i Ustavnog suda BiH, Republici Srpskoj oduzet je veliki broj nadležnosti i prenesen na nivo BiH.