Tramp potpisao Zakon o nacionalnoj odbrani, dokument se bavi i Zapadnim Balkanom
Nakon što su oba doma Kongresa SAD usvojila prijedlog zakona o autorizaciji nacionalne odbrane, Tramp je potpisao dokument kojim se odobravaju budžetski rashodi za fiskalnu 2026. godinu, prije svega za programe Ministarstva odbrane, programe Ministarstva energetike povezane sa nacionalnom bezbjednošću, obavještajne programe i programe Stejt departmenta, saopštila je Bijela kuća.
Glavni tekst zakona primarno reguliše odbranu i budžet, a amandmani su integrisani u zakon i predstavljaju dio šire politike SAD prema regionu.
- Ovaj dokument će omogućiti Ministarstvu rata da sprovede moj program "Mir kroz snagu", brani naciju od domaćih i stranih prijetnji i ojača bazu odbrambene industrije, a istovremeno okonča finansiranje rasipničkih i radikalnih programa - naveo je Tramp u saopštenju povodom potpisivanja zakona.
Prema njegovim riječima, dokument reguliše akcije koje je već preduzela američka administracija, usmjerene, između ostalog, na razvoj sistema protivraketne odbrane "Zlatna kupola".
Američki Senat je u srijedu usvojio Zakon o nacionalnoj odbrani za fiskalnu 2026. godinu, koji predviđa rekordnih 901 milijardu dolara godišnje vojne potrošnje, uz povećanje plata od četiri odsto za vojnike, kupovinu vojne opreme i napore za povećanje konkurentnosti sa Kinom i Rusijom.
Zakon predviđa 800 miliona dolara za Ukrajinu, kao dio Inicijative za bezbjednosnu pomoć Ukrajini, koja plaća američkim kompanijama za oružje za ukrajinsku vojsku. Takođe odobrava Baltičku bezbjednosnu inicijativu i predviđa 175 miliona dolara za podršku odbrani Letonije, Litvanije i Estonije.
"U interesu SAD smanjenje zavisnosti Zapadnog Balkana od ruskih energenata"
Smanjenje zavisnosti Zapadnog Balkana od ruskih izvora energije i fosilnih goriva je u nacionalnom interesu Sjedinjenih Američkih Država, navodi se u Zakonu o nacionalnoj odbrani koji je potpisao Tramp.
Kako je navedeno, zavisnost regiona Zapadnog Balkana od ruskih energetskih izvora je problem koji vezuje ekonomije i politiku regiona za Rusku Federaciju i protivan je američkim interesima. U tekstu se ističe potreba za povećanjem energetske diverzifikacije, efikasnosti i očuvanja energije, kao i olakšavanjem prelaza ka čišćim i pouzdanijim izvorima energije, uključujući obnovljive izvore, gdje je to prikladno.
Dio zakona posvećen stanju demokratije na Zapadnom Balkanu
U sklopu nalazi se i amandman koji sadrži dio teksta posvećen demokratiji i prosperitetu na Zapadnom Balkanu.
U tekstu se, između ostalog, navodi da je "stanje demokratije u Srbiji zabrinjavajuće i da su uslovi za održavanje izbora nepravedni".
- Parlamentarni i lokalni izbori održani u Srbiji 17. decembra 2023. i njihove neposredne posljedice razlog su za duboku zabrinutost za stanje srpske demokratije, između ostalog i zbog konačnog izvještaja Kancelarije OEBS za demokratske institucije i ljudska prava - piše u tom aktu.
Navodi se i da korupcija, uključujući onu među ključnim političkim liderima, nastavlja da guši Zapadni Balkan i da predstavlja jednu od najvećih prepreka daljem ekonomskom i političkom razvoju u regionu.
- Organizacija za evropsku bezbjednost i saradnju je takođe uočila da su zvaničnici Srbije optuživali mirne demonstrante, opozicione stranke i civilno društvo da "pokušavaju da destabiliziju vladu", što je zabrinjavajuća tvrdnja koja ugrožava bezbjednost važnih segmenata srpskog društva - glasi jedna od odredbi zakona.
Zakon koji je potpisao Tramp propisuje i da Beograd i Priština treba da teže postizanju momentalnog napretka u vezi sa primjenom briselsko-ohridskog Sporazuma o putu ka normalizaciji odnosa.
Navodi se da SAD treba da nastave da podržavaju postizanje sveobuhvatnog konačnog sporazuma, koji će biti zasnovan na uzajamnom priznanju, kao i da američka vlada neće voditi politiku koja zagovara razmjenu teritorija, podjelu ili druge oblike prekrajanja granica duž etničkih linija na Zapadnom Balkanu.