30/10/2013 | 15:02 | Autor: RTRS
BG: Predstavljen vrijedan rukopis, pronađen kod Dervente
Episkop zvorničko–tuzlanski Hrizostom izjavio je na predstavljanju fototipskog izdanja rukopisa knjige "Detlački Evhologion", koja potiče iz 16. vijeka, da je veoma važno što je taj rukopis pronađen i štampan, jer će se njegovim izučavanjem utvrditi još činjenica o crkvenom i kulturnom životu Srba u sjevernoj BiH iz tog vremena.
Vladika Hrizostom je rekao da niko nije vjerovao da rukopis uopšte postoji, a da sada, kada je pronađen i štampan, slijedi utvrđivanje gdje je nastao i da li je u selu Donji Detlak kod Dervente prije više vijekova egzistirao manastir u kojem je postojala pisarska škola.
"Preko knjige otkrivamo manastir koji naša istoriografija ne poznaje, a koji je vjerovatno postojao", rekao je vladika Hrizostom na predstavljanju knjige u Narodnoj biblioteci Srbije u Beogradu.
On je izrazio žaljenje što ovo izuzetno djelo, čije je štampanje finansirala Vlada Republike Srpske, nije predstavljeno čitaocima na Sajmu knjiga u Beogradu.
Upravnik Biblioteke Srpske patrijaršije Zoran Nedeljković naglasio je da je najveća vrijednost rukopisa to što on govori o kontinuitetu crkvenog i kulturnog života Srba u ovom dijelu BiH i predstavlja trag da je u selu Donji Detlak postojao i manastir i manastirska rukopisna škola.
"Pretpostavlja se da je Detlak bio jak duhovni centar i da postoji Јevanđelje iz 1509. godine nastalo u istom mjestu. Istraživanja o tome su u toku. Nakon više vijekova imamo svjedočanstvo o kontinuitetu života i stvaranja Srba iz tog dijela BiH", naveo je Nedeljković.
Akademik Staniša Tutnjević ubijeđen je da je manastir i bogat duhovni život postojao u derventskom kraju sa početka 16. vijeka, jer "rukopis ovog tipa nije mogao biti napisan pod vrbom, niti topolom".
Protojerej stavrofor Vladimir Vukašinović rekao je da rukopis iz Detlaka krije mnoge tajne i da po strukturi nije uobičajen crkveni dokument. Pretpostavlja da se, s obzirom da rukopis ne sadrži neke veoma važne dijelove kao što su monaški i arhijerejski obred, čin osvećenja i drugi obredi uobičajeni u rukopisima tog tipa, radi o dopuni mnogo starijeg i oštećenog dokumenta.
"Detlački Evhologion" će pored Beograda biti predstavljen i javnosti u Novom Sadu. Nakon Srbije, fototipsko izdanje knjige biće prezentovano i u Banjaluci i Derventi.