Sjećanje na 2.500 žrtava NATO bombardovanja

Srbija se i danas sjeća male Milane Rakić iz Batajnice, Ljiljane Spasić iz Niša, 16 radnika Radio-televizije Srbije i smrti više od 2.500 ljudi. Komemorativne manifestacije održane su širom zemlje. Centralna državna ceremonija biće održana u Nišu u 19:45 kada je pala prva bomba.

Za 78 dana bombardovanja Srbije poginulo je 2.500 ljudi, uništeno je i oštećeno 25.000 stambenih objekata, onesposobljeno na stotine kilometara puteva i pruga. Uništena je trećina elektroenergetskog kapaciteta zemlje. Oštećeni su aerodromi, bolnice, vrtići, škole, mostovi.

Odluka o bombardovanju tadašnje SRЈ prvi put u istoriji donijeta je bez odobrenja Savjeta bezbjednosti UN. Srbija je napadnuta pod izgovorom da je krivac za neuspjeh pregovora u Rambujeu i Parizu o budućem statusu pokrajine Kosovo i Metohija. Najprije su gađane kasarne i jedinice protivvazdušne odbrane Vojske. Prva bomba u Beogradu pala je na brdu Straževica.

- To je bila NATO agresija i mi to umijemo da kažemo. I svakog 24. marta sam sa našim narodom i šaljem poruku da takve stvari nikad više ne smiju da se ponove - izjavio je predsjednik Republike Srbije Aleksandar Vučić.

Za NATO nije bilo zabranjenih meta. U noći 23. aprila, u napadu na zgradu RTS-a poginulo je 16 radnika. Bio je to prvi slučaj da je medijska kuća proglašena za legitimni vojni cilj.

Simbol stradanja Srbije u bombardovanju bila je trogodišnja Milica Rakić, koju je usmrtio geler u kući u Batajnici. Tokom agresije povrijeđeno je čak 2.700 djece i 1.142 pripadnika Vojske i MUP-a.

Uprkos tim činjenicama, NATO i danas tvrdi da je bombardovanje Јugoslavije bilo potrebno i legitimno. Ambasadori osam zemalja članica NATO-a izrazili su žaljenje zbog civilnih žrtava, ističući da je 24. mart dan kada je diplomatija podbacila.

Stalni predstavnik Rusije pri Evropskoj uniji Vladimir Čižov rekao je da je "NATO pokrenuo rat u Јugoslaviji bez podrške Savjeta bezbjednosti, a na osnovu namještenog incidenta u selu Račak".

- Vojska Јugoslavije je tada opravdala očekivanja svojih građana. Isto to čini danas Vojska Srbije, sposobna da odgovori svim izazovima - istakao je komandant garnizona, kasarna Јugovićevo Zoran Nacković.

Oko 1.100 borbenih aviona lansiralo je blizu 420.000 projektila. NATO je izručio 37.000 "kasetnih bombi" od kojih je poginulo oko 200 osoba, a ranjeno više stotina. Upotrebljena je zabranjena municija sa osiromašenim uranijumom. Srbija još ispituje posljedice tog zagađenja.

Poslije više diplomatskih pritisaka, bombardovanje je okončano potpisivanjem Vojnotehničkog sporazuma u Kumanovu 9. juna '99, a tri dana potom počelo je povlačenje snaga SRЈ sa Kosova i Metohije.