Balkan bi bio stabilnije mjesto da je američka administracija poslušala Kisindžera (VIDEO)
Predsjednik Milorad Dodik kaže da u BiH problemi nastaju vještačkim, nametnutim američkim rješenjima koja su izbačena iz konteksta istorije, te ističe da je BiH propala država.
Malo ko u istoriji je na tako realan način posmatrao politiku i diplomatiju, kao što je to činio Henri Kisindžer. Od odnosa Kine i Tajvana, značaja Rusije u globalnom poretku, pa do previranja u Latinskoj Americi. Niko sa Zapada nije tako dobro razumio ni situaciju u BiH kao on. Nejasno je zbog čega bi etničke grupe koje su u sukobu morale da žive u zajedničkoj državi, govorio je Kisindžer.
Predlagao je tri odvojene države, uz mogućnost da se Srbi i i Hrvati pripoje svojim matičnim državama. Godinama nakon Dejtona jasno je da BiH kao ispregovarana država nema budućnost, kaže predsjednik Republike Srpske.
- Sad sve oni hoće da sruše. I dva entiteta i tri naroda. I zato je racionalna bila upravo ta priča da se iskoristi istorijski momenat u kome bi se trajno pacifizirao i doveo Balkan gotovo u poziciju da bude miran. Ali oni to ne rade. Oni hoće da ostanu aktivni, hoće da se bave problemima koje su sami napravili - rekao je predsjednik Srpske Milorad Dodik.
Da je američka administracija poslušala Kisindžera, Balkan bi bio stabilnije mjesto, smatra Nenad Stevandić. Nekadašnji predsjednik Parlamenta Srpske Dragan Kalinić kaže da su opservacije Kisindžera o suštini permanentne krize u BiH još od Dejtona, bile gotovo vizionarske.
- Henri Kisindžer je očigledno dugoročno bolje vidio od trenutnih interesa američke administracije i na kraju krajeva mir na Balkanu bi bio mnogo stabilniji - smatra Stevandić.
Dragan Kalinić nekadašnji predsjednik Narodne skupštine Republike Srpske kaže da se Kisindžer pokazao "kao surovo realan poznavalac vijekovne istorije na ovim mračnim prostorima, čija analiza i zaključci nažalost nisu doprli do ušiju onih zapadnih moćnika, koji su ovu zemlju doveli do ruba neodrživosti i propasti."
Poznavanje istorije 19. vijeka umnogome mu je pomoglo pri uspješnom djelovanju u praktičnoj politici 20. vijeka, za razliku od ostalih službenika američke administracije, prije i poslije Kisindžera, kaže profesor međunarodnih odnosa Željko Budimir.
- Zato je Kisindžer bio poseban u toj administraciji koja se rukovodila određenim ideološkim temeljima potpuno zanemarujući stvarnost na terenu, gdje je BiH trebalo da bude jedan neoliberalni eksperiment SAD i do danas se manje-više tako i tretira - navodi Željko Budimir profesor međunarodnih odnosa, Univerzitet u Banjaluci.
Kisindžer je bio posljednji diplomata koji je odlično poznavao istoriju zemalja kojima se u realpolitici bavio, govori novinarka Ljiljana Smajlović. Znao je da uči na greškama. Tako je na osnovu građanskog rata u Vijetnamu, za koji je kasnije rekao da nikada SAD nisu smjele da se miješaju u njega, tretirao sukob u bivšoj Јugoslaviji, kaže Smajlovićeva.
- Kisindžer je u bosanskom ratu prepoznao upravo tu dinamiku. On je prepoznao građanski rat u kom velike sile nisu mogle da riješe, jer nisu zapravo imale nikakvu želju da pomire narode nego samo da ih podijeli u skladu sa interesima svojih lokalnih favorita ili lokalnih vazala - navela je Smajlovićeva.
Nekadašnji diplomata Vladislav Јovanović, koji je imao priliku da upozna Kisindžera kaže da sve što se danas dešava na ovim prostorima ukazuje ko je bio u pravu. Da su ga slušali, kaže Јovanović, ne bi bilo današnjih problema u BiH, na Kosovu, ali ne bi bilo ni rata u Ukrajini.