Sajić: Srpska se dosljedno bori za primjenu Dejtona
Ona je istakla da Dejtonski mirovni sporazum ne predstavlja problem niti blokadu ka daljem evropskom ili nekom drugom putu BiH, ali da je problem u njegovom nepoštovanju, nedosljednoj primjeni i čestom kršenju i pogrešnom tumačenju.
Nakon jučerašnjeg okruglog stola, na kome su učestvovali stručnjaci iz Srpske, regiona i Francuske, Sajićeva je rekla da je većina učesnika ukazala na činjenicu da je Dejtonski sporazum stvorio okvire koji bi trebali da zadovolje interese sva tri konstitutivna naroda i dva entiteta.
- Ali, s obzirom na određene želje i težnje, prije svega bošnjačke političke elite ka centralizaciji BiH, takav sporazum u potpunosti nikada nije zaživio - rekla je Sajićeva.
Ona je ocijenila da je veoma važno to što je ovaj događaj održan u Francuskoj koja je imala i te kako značajnu ulogu 90-ih godina prošlog vijeka na Balkanu, ne samo zbog činjenice da je u Parizu potpisan Dejtonski mirovni sporazum.
- Važno je da se čuje ono što misle predstavnici Republike Srpske, što misli srpski narod, ali važno je bilo da čujemo i francusku stranu koja sve više razumije položaj Srpske i srpskog naroda na Balkanu - navela je Sajićeva, koja je profesor na Fakultetu političkih nauka u Banjaluci.
Ona je navela da profesori iz Francuske apsolutno razumiju situaciju i samu činjenicu da u BiH postoji neka vrsta kolonijalnog guvernera.
- Tokom obraćanja pokušala sam da približim našim francuskim prijateljima ulogu "visokog predstavnika" i takve vrste kolonijalne strukture koja je u apsolutnoj suprotnosti sa svim evropskim vrijednostima sadržanim u članu dva Lisabonskog mirovnog sporazuma - napomenula je Sajićeva.
Ona je rekla da u svemu postoji i neka vrsta hipokrizije od EU čije zemlje članice neprestano šalju svoje visoke predstavnike da bukavalno uspostavljaju i drže kolonijalnu strukturu sa kojom smo svi završili u 20. vijeku.
- To je vrlo važno s obzirom na činjenicu da je Francuska imala istoriju kao velika kolonijalna sila koja negdje pokušava da raščisti sa tom svojom mračnom kolonijalnom prošlošću, tako da je važno da njima približimo naš stav - naglasila je Sajićeva.
Podsjetila je da BiH do sada nije imala nijednog visokog predstavnika iz Francuske, upravo možda i zbog činjenice da je imala tu "mračnu kolonijalnu prošlost".
- Na skupu se osjetilo da postoji razumijevanje, ne samo kod ljudi koji su prisustovali, nego i kod onih koji su govorili. Kada profesori sa eminentnih francuskih univerziteta to kažu, mislim da smo na dobrom putu - ocijenila je Sajićeva.
Prema njenim riječima, Francuska je 2007. i 2008. godine imala stav da bi trebalo što prije da se zatvori kancelarija visokog predstavnika, koji se u međuvremenu negdje izgubio ili prilagodio.
- Mi smo, onoliko koliko smo mogli sa naše akademske strane, pokušali da im približimo probleme do kojih je dovelo postojanje OHR-a - naglasila je Sajićeva.
U Parizu je sinoć održan okrugli sto pod nazivom "Trideset godina poslije Dejtona: Mir, izazovi i perspektive" na kome su stručnjaci iz Republike Srpske, regiona i Francuske analizirali domete Dejtonskog sporazuma, aktuelne političke izazove u BiH i ulogu entiteta kao potpisnika sporazuma, kao i budućnost Balkana u kontekstu evropskih integracija.