Uoči posjete Varheljija, analitičari upozoravaju - Srpska ne smije biti razvlašćena na evropskom putu (VIDEO)
Analitičari procjenjuju da je riječ o uslovljenom kandidatskom statusu preko kojeg Zapad želi da razvlasti Republiku Srpsku. Dodjeljivanje kandidatskog statusa je geopolitička odluka Brisela kojom EU želi da zemlje Zapadnog Balkana ne budu pod ruskim uticajem.
Šef Predstavništva Republike Srpske u Briselu Mario Đuragić kaže za Srnu da BiH u najboljem slučaju može dobiti "uslovni" kandidatski status koji suštinski neće značiti ništa.
Nakon što su ljetos preskočili BiH i kandidatski status preko reda dali trima istočnoevropskim zemljama od kojih je jedna u ratu, iz Brisela dobre vijesti. Kandidatski status BiH do kraja godine pri tom šalju poruku da to rade zbog tzv. negativnog ruskog uticaja.
Svojevremeno, Bugarska i Rumunija primljene su u članstvo EU iako nisu ispunili nijedan uslov ali je bilo važno da se izvuku ispod ruskog "kišobrana".
- I zato smo mi u Evropskoj komisiji udvostručili napore da bismo stavili na sto prijedloge prijedloge o proširenju. Ove godine smo dali kandidatski status Ukrajini, Moldaviji i Gruziji, a vjerujem da ćemo ove godine imati još jednu pozitivnu odluku o BiH - kaže Varhelji.
Hoće li s tom viješću Varhelji sutra pred Predsjedništvo ili će pak insistirati na ispunjavanju nepremostivih 14 uslova tek analitičari konstatuju da BiH i nije baš kredibilan kandidat ali da Brisel želi da zemlje Zapadnog Balkana i formalno stavi pod svoj uticaj.
- Ovo je više proizvod činjenice da su Ukrajina, Moldavija, Moldavija i Gruzija dobile taj status da to prethodno ničim nisu opravdale onda je to ustapak zemljama Zapadnog Balkana ne samo BiH i svima drugima, Makedoniji i Crnoj Gori - smatra Miloš Šolaja profesor FPN u Banjaluci.
BiH je 2016. godine podnijela zahtjev za kandidatski status. 2019-te od Brisela je dobila 14 uslova za kandidatski status. Najmanje tri su nepovoljna za Republiku Srpsku od kojih je ukidanje nacionalnog veta u Predsjedništvu i Parlamentarnoj skupštini, posebno poguban.
- Mislim da će se i dalje ići na ucjenjivanje Republike Srpske oko tih 14 prioriteta jer tamo se traži izmjena Ustava BiH i izmjena konstituvnostisva tri naroda u BiH što ne odgovara Srpskoj, što znači u budućnosti da Predsjedništvo ne bi imalo tri člana iz tri naroda već se otvara ta Pandorina kutija koja ko zna kako bi napravila to Predsjedništvo - smatra Srđan Perišić profesor međunarodnih odnosa.
Zbog prikrivenih i otvorenih pokušaja da se kroz proces evropskih integracija razvlasti Republika Srpska, promjeni unutrašnja struktura BiH, porastao je evroskepticizam kod srpski političara. Ipak, veropski put i dalje je jedina tema oko koje postoji opštui konsenzus svih u BiH.
- Ono što je bitno jeste da Evropa kada dođe ovdje da ne radi ono što je radila na razvlašćivanju entiteta i jačanje centralizovane države nego da se poštuju entiteti i njihove nadležnosti i da se zna šta je to što mora da bude u nadležnosti BiH da se poboša standard građana a ne da se razvlasti Republika Srpska - naveo je Milan Petković poslanik u Predstavničkom domu PS BiH.
Eventualno dobijanje kandidatskog statusa za BiH znači dodatne pritiske na Republiku Srpsku da odustane politike poštivanja Dejtonskog sporazuma i njene vidljivosti na evropskom putu, istovremeno dodatna obaveza za srpske zvaničnike u zajedničkim institucijama da se odupru tim nastojanjima a da ne budu optuženi za opstrukciju evropskog puta - poručio je Perišić.